زنگ خطر کاهش تولید بنزین به صدا درآمد

روزنو :آمار‌های حسابداری شرکت ملی نفت که هر سه ماه در تبادل نفت خام با بنزین و تبادل مالی منتشر می‌شود، نشان می‌دهد که رقم تولید بنزین به ۱۰۰ میلیون لیتر در روز رسیده است. این در حالی است که تولید بنزین در دولت دوازدهم باکیفیت یورو 4 و 5 بود و مازاد آن نیز صادر می‌شد. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که کشور به دلیل عدم استفاده از فناوری نو در اکتشاف و استخراج و کاهش تولید بنزین به واردکننده بنزین تبدیل خواهد شد. بر اساس آمار سازمان «توسعه تجارت»، برخی پالایشگاه‌های کشور در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱ ده‌ها هزار تن بنزین صادر کرده‌اند. نکته قابل‌تأمل آنکه درحالی‌که قیمت جهانی هر لیتر بنزین بیش از ۱ دلار و ۳۰ سنت است، بنزین ایرانی به نرخ هر لیتر ۲۷ سنت به سوریه، لبنان و ... صادرشده است. متأسفانه به دلیل ارزان بودن قیمت بنزین در کشور مصرف آن افزایش پیداکرده است. هرچند تصمیم نسنجیده سران قوا در افزایش قیمت بنزین در سال 98 برای کشور و مردم مشکل ایجاد کرد اما اکنون می‌توان بااطلاع‌رسانی و بهره‌گیری از رسانه‌ها قیمت انرژی را واقعی و افزایش داد. این اتفاق به ضرر پولدارها و به نفع طبقات کم‌درآمد خواهد بود. گزارش پیشرو برگرفته از آفتاب نیوز را در ادامه می‌خوانید.

گران شدن سوخت در سوریه

دولت سوریه اعلام کرد که قیمت بنزین در این کشور افزایش یافت. نرخ بنزین یارانه‌ای در این کشور به ۲۵۰۰ پوند رسید که معادل ۳۰۰ هزار ریال ایران است. نرخ بنزین آزاد نیز در این کشور به ۴۰۰۰ پوند افزایش یافت. این افزایش قیمت معادل ۱۳۰ درصد رشد نرخ محسوب می‌شود. به گزارش آفتاب‌نیوز؛ با توجه به آنکه بخش عمده‌ای از واردات بنزین سوریه از ایران انجام می‌گرفته، کارشناسان، کاهش تولید بنزین در دولت سیزدهم را دلیل افزایش قیمت بنزین در سوریه عنوان کرده‌اند.

علل کاهش تولید بنزین

درحالی‌که در سال ۱۳۹۹ با بهره‌برداری از واحد‌های جدید تولید بنزین، ظرفیت تولید این فرآورده در کشور به ۱۱۵ میلیون لیتر در روز رسید. در حال حاضر به گفته جواد اوجی وزیر نفت، این عدد در خوش‌بینانه‌ترین حالت خود ۱۰۶ میلیون لیتر در روز است.

با توجه به آمار‌های حسابداری شرکت ملی نفت که هر سه ماه در تبادل نفت خام با بنزین و تبادل مالی صورت گرفته، برخی رقم واقعی تولید بنزین در کشور را زیر ۱۰۰ میلیون لیتر در روز اعلام می‌کنند. آشفتگی‌های مدیریتی صورت گرفته در پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس ازجمله علل کاهش تولید بنزین در کشور عنوان می‌شود. انتصابات اخیر در هر دو سهامدار این پالایشگاه (شرکت پالایش و پخش و شستا) از سوی منتقدان با عناوینی، چون بی‌کفایت و زد و بند‌های پشت پرده، توصیف شد. ناتوانی مدیران جدید درترمیم تجهیزات فرسوده نیز فرایند تولید را با مشکل مواجه کرده است.

دراین‌بین، مسئولان وزارت نفت تلاش کردند تا توپ را به زمین وزارت صمت بیندازند. مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش با اشاره به آنکه خودروی پراید در هر ۱۰۰ کیلومتر ۱۰ لیتر مصرف دارد، خودروسازان را عامل افزایش مصرف و نزدیک شدن کشور به نقطه سربه‌سر و واردات بنزین عنوان کرد.

هرچند این اظهارات درست به نظر می‌رسد، اما با توجه به آنکه خودرو‌های تولید داخل قبلاً نیز مصرف بالای داشته‌اند، به نظر نمی‌رسد که این دلیل، از بین رفتن خودکفایی بنزین در کشور را توجیه کند.

احتمال حذف یارانه بنزین

خبرگزاری دولت (ایرنا) نیز در کنار دیگر رسانه‌ها، با اشاره به بودجه دولت که به یارانه بنزین اختصاص‌یافته، این یارانه را نامعقول خواند و تلویحاً خواهان حذف آن شد.

دیگر چهره‌های سیاسی نزدیک به دولت نیز اخیراً بیانات مشابهی ابراز کرده‌اند. این در حالی است که در کنار کاهش تولید بنزین در داخل و احتمال واردات، بر اساس آمار سازمان توسعه تجارت، برخی پالایشگاه‌های کشور در چند ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ ده‌ها هزار تن بنزین صادر کرده‌اند.

صادرات بنزین ارزان

نکته قابل‌تأمل آنکه درحالی‌که قیمت جهانی هر لیتر بنزین بیش از ۱ دلار و ۳۰ سنت است، این بنزین با نرخ هر لیتر ۲۷ سنت صادرشده است. هرچند وزارت نفت اعلام کرد که این بنزین متعلق به پالایشگاهی بوده که از کیفیت چندان بالای برخوردار نبوده، اما با توجه به مقررات جهانی صادرات بنزین و گزارش سازمان استاندارد در مورد بنزین تولیدشده در پالایشگاه‌های خصوصی، به نظر می‌رسد، مقصد این بنزین ارزان، کشور‌های مانند سوریه و لبنان بوده است.

روایت وزیر انرژی لبنان از بنزین ایران

ولید فیاض وزیر انرژی لبنان نیز اخیراً اعلام کرد که نمی‌تواند طرح جمهوری اسلامی برای اهداء سوخت رایگان به این کشور را نپذیرد، چون هدیه است و شامل تحریم‌ها نیز نمی‌شود. لازم است وزارت نفت در مورد موانع تولید و همچنین صادرات بنزین به سوریه، لبنان، ونزوئلا و ... اطلاع‌رسانی کند.