گردش نخبگان یا ادامه مدیریت نام‌های تکراری؟!

رضامراد صحرایی به عنوان معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی منصوب شد.

وزیر دفاع دولت رئیسی، سِمَت جدید گرفت.

پرویز فتاح به صولت مرتضوی و سپهر خلجی پست داد.

این احکام حالا دیگر فقط بخشی از احکام صادر شده برای وزیران سابق و دولتمردان در دولت سیزدهم است و البته که ماجرای احکام در رده معاونان و مدیران عامل که پیش از این و در ماه‌های اخیر بارها به محل بحث‌های جدی تبدیل شد و دفاع عجیب برخی از وزیران سابق را نیز با خود به همراه داشت.

دولت سیزدهم با مرگ ناگوار سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در سانحه سقوط بالگرد یک سال پیش از موعد قانونی به پایان خود رسید، اما به نظر می‌رسد حتی شروع به کار دولت چهاردهم نیز برای خداحافظی بخشی از اعضای کابینه دولت سیزدهم با قدرت بهانه کافی نباشد و با انتصاب‌های روزهای اخیر حالا حالاها اسامی این اعضای همیشه مانده در بخشی از قدرت را خواهیم شنید.

حالا به نظر می‌رسد فارغ از وزرایی چون اسماعیل خطیب و حسین رحیمی و عباس علی‌آبادی که از دولت رئیسی به دولت پزشکیان اسباب‌کشی کرده‌اند، حالا با احکام تازه‌ای که صادر شده، تعداد وزیران و مدیرانی که از دولت پیشین قرار است هم چنان بر کرسی ریاست تکیه کنند، رو به افزایش است.

احکام تازه  برای مدیران دولت سیزدهم 

در یکی از جدیدترین احکام صادر شده پرویز فتاح در احکام جداگانه‌ای «سید صولت مرتضوی» را به عنوان عضو موظف و رئیس هیأت مدیره بنیاد برکت و «سپهر خلجی» را به عنوان مشاور رئیس ستاد اجرایی فرمان امام در امور فرهنگی و اجتماعی منصوب کرده است.

در متن حکم رئیس ستاد اجرایی فرمان امام(ره) خطاب به مرتضوی آمده است: نظر به تعهد، شایستگی، توانایی‌های حرفه‌ای و تجارب ارزشمند جنابعالی، به موجب این حکم به عنوان «عضو موظف و رئیس هیأت مدیره بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره)» منصوب می‌گردید.  همچنین در متن حکم خلجی آمده: نظر به تعهد و سوابق ارزشمند جنابعالی، به موجب این حکم به عنوان «مشاور ریاست ستاد در امور فرهنگی و اجتماعی» منصوب می‌گردید. 

سید صولت مرتضوی پیش از این به عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سپهر خلجی به عنوان رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت فعالیت داشتند.

در همین حال و دیروز نیز حسین دهقان  رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، با صدور حکمی، رضامراد صحرایی را به عنوان معاون توسعه مدیریت و منابع بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی منصوب کرد.

دیروز هم چنین امیر محمدرضا آشتیانی، وزیردفاع در دولت رئیسی نیز به عنوان جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح منصوب شد. آیین تکریم و معارفه جانشین سابق و جدید رئیس ستاد کل نیروهای مسلح صبح دیروز (چهارشنبه) با حضور سردار سرلشکر «محمد باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در این ستاد برگزار شد.

بازگشت دوباره مدیران با کارنامه مردود 

با این انتصاب‌های تازه و البته انتصاب‌های جنجالی پیشین به نظر می‌رسد این مدیران خود را دارای چنان کارنامه موفقی تصور می‌کنند که حالا حالاها خیال رها کردن قدرت را نداشته باشند.

کمااینکه در شبکه‌های اجتماعی نیز دست‌کم انتصاب‌های پرویز فتاح با واکنش‌های بسیار رو به رو شد از جمله این که گردش مدیران و ورود نخبگان تازه برای مدیریت کشور نداریم و تنها گویا قرار است مدیران تکراری با کارنامه‌های نه چندان موفق برای بار چندم به قدرت بازگردند و سوالی که بارها مطرح شد این بود که اساسا فرصتی برای پژوهش و تفکر در کارنامه این مدیران وجود دارد و یا قرار است هر بار از میزی به میز دیگر و از پستی به پست دیگر منتقل شوند؟

گردش نخبگان چه شد؟

البته که تجربه حتما عامل مهمی در همه جهان برای انتخاب مدیران است اما آیا این مدل جا به جایی مدیران در یک فضای بسته با عناوین ابدی کمک خاصی به گردش نخبگان در عرصه مدیریت کشور می‌کند؟ نام‌های تکراری که اتفاقا این بار یک کارنامه مشخص سه ساله پیش رو دارند، کارنامه‌ای کاملا ناموفق در عرصه اقتصاد و سیاست داخلی و خارجی و حتی حوزه‌های دیگر همچون فرهنگ و هنر نشان می‌دهد شاید به جای تکرار کردن مدیران دولت سیزدهم باید به فکر نیروهای جوان و خوشفکر دستکم برای مسئولیت‌های دیگر بود.

این که وزیری بار دیگر و این بار به عنوان عضو موظف به نهاد یا سازمانی بازگردد جز اعطای سمت برای وجود ارتباط خاص آیا معنای دیگری دارد؟ چرا نباید در این سمت‌ها دست‌کم از نیروهای جوان‌تر استفاده شود تا تجربه‌آموزی افزایش یابد؟

مدیران قوه قضاییه و آستان 

در کابینه رئیسی 

عجیب‌تر زمانی است که به کارنامه مدیران دولت سید ابراهیم رئیسی در دولت سیزدهم نگاهی بیاندازیم و ردپای مدیران قوه قضاییه دوران سید ابراهیم رئیسی و البته مسئولان آستان قدس را مشاهده کنیم.

سید اسماعیل خطیب زمانی به دولت رئیسی آمد که دستکم در سمت‌های رئیس حفاظت آستان قدس رضوی و رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه با او همکاری داشت.

عیسی زارع پور در سمت وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، معاون رئیس قوه قضاییه در دوران ابراهیم رئیسی بود و حجت عبدالمالکی در سمت وزیر تعاون و کار و رفاه اجتماعی نیز مشاور اقتصادی رئیسی در همین سمت بود.

امین حسین رحیمی، وزیر دادگستری دولت ابراهیم رئیسی نیز معاون منابع انسانی در قوه قوه قضاییه در دوران او بود.

محمد مهدی اسماعیلی که وزیر ارشاد دولت سیزدهم شد، در آستان قدس با ریاست سید ابراهیم رئیسی، مشاور فرهنگی استان قدس بود و بعدتر نیز با او در سمت مشاور فرهنگی و اجتماعی رییس قوه قضاییه به این قوه اسباب کشی کرد.

سید رضا فاطمی امین نیز که وزیر صنایع دولت سید ابراهیم رئیسی بود، با او از آستان قدس به پاستور آمده بود و پیش از سمت وزارت نیز مدیرعامل سازمان اقتصادی آستان قدس بود؛ البته او سابقه معاونت اقتصادی وزیر صمت در دولت دهم را نیز داشت.

رد پای دانش آموختگان یک دانشگاه

 در ارکان تصمیم‌گیری دولت سیزدهم 

همین نگاهی اجمالی به کابینه دولت سیزدهم به خوبی نشان می‌دهد که دستکم نیمی از کابینه ابراهیم رئیسی را همراهان او در آستان قدس و بعدتر قوه قضاییه تشکیل می‌داده‌اند.

    در شبکه‌های اجتماعی انتصاب‌های این روزها ازجمله صدور احکام پرویز فتاح برای صولت مرتضوی و سپهر خلجی با واکنش‌های بسیار رو به رو شد از جمله این که گردش مدیران و ورود نخبگان تازه برای مدیریت کشور نداریم و گویا قرار است مدیران تکراری با کارنامه‌های نه چندان موفق برای بار چندم به قدرت بازگردند

این البته در حالی است که سهم دانش آموختگان دانشگاه امام صادق از کابینه دولت رئیسی و به خصوص حلقه اقتصادی اطراف وی را نباید نادیده گرفت.

کافی است به این لیست از اعضای تیم اقتصادی دولت سیزدهم نگاهی بیاندازید تا بیشتر با این مساله که دانش آموختگان این دانشگاه تقریبا اصلی‌ترین اعضای اقتصادی کابینه سیزدهم را تشکیل می‌داده‌اند مواجه شوید.

- سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد - داوود منظور، رئیس سازمان امور مالیاتی- مجید عشقی، رئیس سازمان بورس- علی صالح‌آبادی، رئیس ‎ کل بانک مرکزی

- حسین قربانزاده، رئیس سازمان خصوصی‌سازی. این البته در حالی است که بخش زیادی از مدیران میانی در حوزه اقتصاد و صنعت نیز در این دوره باز از فارغ التحصیلان این دانشگاه بوده اند.

مدیران تکراری در نهادها و سازمان‌های با تفکر جناحی همسو

حال همین مدیران و مسئولان در حالی که کارنامه نه تنها ناموفق که حتی اسفباری در حوزه‌های مختلف از خود به جای گذاشته‌اند، در دولت جدید هم بر مسند امور تکیه می‌زنند.

وضعیت اسفبار صندوق‌های بازنشستگی کشور و نامشخص بودن تکالیف مربوط به پرداخت‌های بازنشستگان، نارضایتی عمومی کادر درمان و پرستاران کشور، آشفتگی موجود در عرصه سیاست خارجی و بن‌بست‌های مکرر در موضوع مذاکره و حل تحریم‌ها و حتی ادامه بلوکه شدن 6 میلیارد دلار دارایی ایران در بانک‌های قطر، افت تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس، اخراج اساتید و دانشجویان و نارضایتی در دانشگاه‌ها، وضعیت مسکن، تورم، معیشت و اشتغال و بخش‌های مختلف اقتصاد نشان از ناکارآمدی مدیران دولت سیزدهم داشته است.

    مدیران و مسئولان دولت سیزدهم در حالی که کارنامه نه تنها ناموفق که حتی اسفباری در حوزه‌های مختلف از خود به جای گذاشته‌اند، در دولت جدید هم بر مسند امور تکیه می‌زنند.آیا بهتر نیست به جای استفاده از آنان، ندای تغییرخواهانه شهروندان در همراهی با مسعود پزشکیان شنیده شود؟

حال با این شرایط اصرار به استفاده از همان مدیران در بخش‌ها و ارکان دیگر چه معنایی دارد؟ آن هم در شرایطی که رای‌دهندگان به قصد تغییر با مسعود پزشکیان همراه شدند؛ آیا بهتر نیست مدیران به جای استفاده از هم‌تباران سیاسی و همفکران حزبی خود، ندای رای تغییرخواهانه شهروندان را بشنوند و برای کشتی‌های خود، کشتی بانان دیگری بیابند.

این تفکر یک بار خود را به رخ کشیده و بازنده بود، شاید اکنون وقت آن رسیده که شعار گردش نخبگان معنای حقیقی‌تری به خود بگیرد.