استیضاح گزینشی/بررسی برخورد دوگانه مجلس با وزرای پزشکیان در گفت‌وگو با نمایندگان

«وفاق دولت چهاردهم» دیگر وقار روزهای اول را ندارد. شعاری که بیش از آن‌که انتظارات جامعه را برای حضور بیشتر اقشار و گروه‌های مختلف فراهم کند، به اذعان جمع قابل توجهی از تحلیلگران در حال بدل شدن به تقسیم پست‌ها بین جریان‌‌های سیاسی است.

«وفاق دولت چهاردهم» دیگر وقار روزهای اول را ندارد. شعاری که بیش از آن‌که انتظارات جامعه را برای حضور بیشتر اقشار و گروه‌های مختلف فراهم کند، به اذعان جمع قابل توجهی از تحلیلگران در حال بدل شدن به تقسیم پست‌ها بین جریان‌‌های سیاسی است.

مسعود پزشکیان قبل و بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری قول داد که از کارشناسان در سطوح مختلف استفاده ‌کند. حالا کمتر کارشناسی در حوزه‌های مختلف را می‌بینیم که از تعامل دولت با نخبگان و بهره‌وری و استفاده از نظرهای آنها راضی باشد؛ یک دلیل عمده آن بر اساس شواهد بیرونی این است که دولت چهاردهم بیش از آنکه در راستای تحقق خواست جامعه و رضایت مردم با گفتمان وفاق ملی‌اش تلاش کند به دنبال جلب رضایت تندروها است و نتیجه‌اش هم این شده که با وفاق ملی آنها بر مسند نشستند و راه خود را می‌روند. حالا هم این روزها حداقل از جانب تندروهای مجلس نسبت به دولتی که تلاش کرد با آنها وفاق کند چیزی نمی‌بینیم جز راه توهین و بی‌تدبیری.

پس از آنکه لیست وزرای پیشنهادی در پی جلسات متعدد شورای راهبری هم‌اندیشی برای تعیین وزرا از سوی مسعود پزشکیان اعلام شد؛ محمدجواد ظریف، رئیس شورای راهبری به صراحت اعلام کرد که «برخی از این انتخاب‌ها، انتخاب شورای راهبری نیست.» بر همین اساس این برداشت از همان زمان قوت گرفت که برخی از گزینه‌ها برای ایجاد رضایتمندی سیاسی افراد و جریان‌ها مطرح شدند. درست است که ظریف نامی از وزرای پیشنهادی نیاورد، اما به محض انتشار لیست کابینه، مشخص شد که چند تن از وزرا نگاه سیاسی دیگری دارند و حضورشان به تغییری که مدنظر مردم و منطبق با وعده‌های پزشکیان بود نمی‌انجامد.

با این حال لیست به مجلس رفت و با اما و اگرهای بسیاری رای آورد. ان‌قلت مجلس اما بیشتر حول و حوش 4 وزیر اصلاح‌طلب و تغییرخواه می‌گشت نه وزرای اصولگرایی که در دولت ابراهیم رئیسی هم آزمون خود را پس داده‌ بودند و در نوع تعامل خود آنها با دولت چهاردهم هم نگرانی‌هایی وجود داشت.
رودربایستی پزشکیان با وزرا؟

منتقدان و فعالان سیاسی برخی از انتصابات سیدمحمد اتابک، وزیر صمت مانند علی خطیبی به‌عنوان مدیرعامل صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی (زیرمجموعه‌های ایمیدرو) را راهی برای تعامل با تندروها و تلاش برای راضی کردن آنها قلمداد کردند. 

جالب آنکه طی بازدید از نمایشگاه توانمندی‌های بخش صنعت و معدن در رشد اقتصادی ۸ درصد، بگومگوی پزشکیان و اتابک درباره گرما و استفاده از چراغ‌های بسیار نمایشگاه مورد توجه بسیاری از رسانه‌ها قرار گرفت. پزشکیان به این موضوع اعتراض کرد و اتابک به جای عذرخواهی رودررویی با پزشکیان را انتخاب کرد.

آنجا بود که برخی از منتقدان در تحلیل رفتار اتابک به نوعی اعلام کردند؛ «آقای وزیر می‌داند که پزشکیان حتی اینقدر اختیاری ندارد که بتواند وزیر خود را عزل کند.» رئیس‌جمهور حتی در برخورد با عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو هم نتوانست مردم را راضی کند و تنها به عذرخواهی از مردم بسنده کرده و از اشتباه محاسباتی آقای وزیر خبر داد. وزیری که میراث دولت ابراهیم رئیسی است و انتقادات بسیاری بر عملکرد او در ناترازی‌ها و قطع برق وجود دارد. 

محاسبات او به‌گونه‌‎ای بود که برق تهران یا همان پایتخت کشور ساعت‌ها قطع می‌شود و این امر بحث بین وزرای دولت را هم عیان کرد. از یک سو علی‌آبادی سعی می‌کرد این اتفاق را به گردن وزارت نفت بیندازد و پاک‌نژاد هم مقصر اتفاق را وزارت نیرو می‌دانست. تمام این اتفاقات شاید حاکی از آن است که پزشکیان هم با رودربایستی و تعارفات سیاسی پیش می‌رود و بر مبنای وفاق برخی از آنها را نگه داشته است.
سیاست دوگانه مجلس

اما در این میان نقش مجلس نیز در حضور این افراد پررنگ است. با وجود تمام این کاستی‌ها جالب آن است که این نمایندگان پرهیاهو که برای حذف ظریف و امثال عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد عرش و فرش را به هم می‌دوزند، انتقادی به عملکرد علی‌آبادی در حوزه ناترازی‌ها و قطعی‌های برق ندارند. آنها آنقدر که وقت خود را برای برکنار کردن محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور صرف می‌کنند، بی‌ توجه به موضوعات مهم‌تری همچون قطعی برق که به نارضایتی مردم در سراسر کشور منجر شده و صنعت کشور را فلج کرده است، هستند. در این چند ماهی که تنها به طرح سوال از وزیر نیرو بسنده کرده‌اند، این نمایندگان در مقابل مطرح کردن چندین باره استیضاح همتی، احمد میدری و پاکنژاد، تنها یک‌بار 18 دی 1403 استیضاح وزیر نیرو را مطرح کرده‌اند. 

پیش از آن هم 22 آبان امسال حمید رسایی نماینده تهران و عضو جبهه پایداری، تنها به تهدید توئیتری وزیر نیرو بسنده کرده و نوشت: «یک هفته است که همه جا صحبت از خاموشی بی‌سابقه نیمه پاییز و زمستان است اما شما یک توضیح و عذرخواهی، حتی یک کلمه سخن از وزیر نیرو نمی‌شنوید! انگار چنین وزارت‌خانه و چنین وزیری وجود ندارد! شاید خبر استیضاح بابت این بی‌تدبیری که مردم را اینطور به زحمت انداخته، زبان وزیر را باز کند.»

به هر حال، سیاست دوگانه نمایندگان مجلس به ویژه سوپرانقلابی‌ها در برخورد با وزرای دولت پزشکیان به ابهامی تبدیل شده است. 4 وزیری که تندروهای مجلس با آنها مخالف بودند، همچنان در معرض استیضاح هستند و آن وزرایی که از دولت رئیسی باقی مانده‌اند، گویا به لطف همسویی سیاسی با جریان اصولگرایی تندرو با برخورد مومنانه روبه‌رو هستند.

در همین راستا، هم‌میهن این ابهام را با مجید نصیرپور نماینده سراب، احمد آریایی‌‌نژاد نماینده ملایر و فرهاد شهرکی عضو کمیسیون انرژی در میان گذاشته است.