بلک فرایدی، که در ایران به «جمعه سیاه» نیز شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین رویدادهای خرید در سطح جهانی است. ریشه‌های بلک فرایدی به ایالات متحده باز می‌گردد، در روز بلک فرایدی (Black Friday)  به رسم هر سال، پس از مراسم روز شکرگزاری و پیش از عید کریسمس و سال نو، تمام فروشگاه‌ها و برندهای مطرح دنیا، محصولات خود را با چندین درصد تخفیف به فروش می‌گذارند. از آنجا که این رویداد خرید به یک سنت جهانی تبدیل شده است، بسیاری از کشورهای دیگر، از جمله ایران، این روز را برای تخفیف‌های ویژه در نظر می‌گیرند. 

اصطلاح بلک فرایدی در دهه ۱۸۶۰ برای توصیف یک بحران اقتصادی به کار می‌رفت، اما از دهه ۱۹۸۰ به بعد به رویدادی تجاری تبدیل شد که در آن فروشگاه‌ها برای افزایش سود خود از تخفیف‌های جذاب استفاده کردند. با گذشت زمان، این روز به یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای خرید در سطح جهانی تبدیل شد.
در ایران، بلک فرایدی یک استراتژی فروش موفق است. بسیاری از فروشگاه‌ها، به ویژه فروشگاه‌های آنلاین، از اوایل آذرماه تا پایان ماه تخفیف‌های ویژه‌ای برای جذب بیشتر مشتریان ارائه می‌دهند. این تخفیف‌ها معمولاً تا پایان ماه آذر و شب یلدا ادامه پیدا می‌کند و برخی از فروشگاه‌ها نیز تخفیف‌های خود را برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌کنند.

کلاهبرداری‌های رایج در بلک فرایدی ایران
با رشد روزافزون تخفیف‌های بلک فرایدی در ایران، بسیاری از فروشگاه‌ها از روش‌های مختلف برای جلب توجه مشتریان استفاده می‌کنند. متاسفانه در کنار تخفیف‌های جذاب، برخی روش‌های کلاهبرداری و فریب مشتریان نیز در این روز رایج است. 

یکی از رایج‌ترین ترفندها برای فریب خریداران در روز بلک فرایدی، افزایش قیمت قبل از تخفیف است. در این روش فروشگاه‌ها چند هفته قبل از روز بلک فرایدی قیمت‌های خود را افزایش می‌دهند و سپس در روز حراج تخفیف‌هایی فریبنده به مشتریان ارائه می‌دهند که غیرواقعی است. تبلیغات و تخفیفات اغراق‌آمیز که برای جذب مشتریان در روز بلک فرایدی استفاده می‌شود در بسیاری از موارد جعلی است و در واقع قیمت‌های واقعی کالا هیچ تغییری نکرده است.

از دیگر روش‌هایی که برای فریب خریداران در روز بلک فرایدی وجود دارد عرضه محصولات بی‌کیفیت به‌عنوان تخفیف ویژه است. برخی فروشگاه‌ها محصولات با کیفیت پایین‌تر یا تاریخ مصرف گذشته را به عنوان تخفیف‌های ویژه در روز بلک فرایدی به مشتریان عرضه می‌کنند یا در برخی موارد فروشگاه‌های آنلاین تقلبی با استفاده از تصاویر جذاب و قیمت‌های فریبنده، کالاهایی را که وجود خارجی ندارند یا کیفیت پایینی دارند به فروش می‌رسانند.

از دیگر روش‌هایی که خریداران متحمل ضرر در روز بلک فرایدی می‌شوند تخفیف‌های محدود و زمان‌دار است. در این روش فروشگاه‌ها تخفیف‌ها را برای مدت زمان کوتاهی اعلام می‌کنند تا مشتریان را تحت فشار قرار دهند که سریع‌تر خرید کنند، بدون اینکه فرصتی برای بررسی قیمت‌ها یا کیفیت کالا داشته باشند.

راهکارهای خرید هوشمندانه و جلوگیری از کلاهبرداری‌های بلک فرایدی
برای جلوگیری از کلاهبرداری‌های رایج در روز بلک فرایدی، رعایت چند نکته کلیدی می‌تواند به شما کمک کند تا خریدی امن و هوشمندانه داشته باشید.
در وهله اول قبل از خرید هر کالایی، قیمت واقعی آن را از منابع معتبر بررسی کنید تا از تخفیف‌های واقعی اطمینان حاصل کنید. استفاده از اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌های مقایسه قیمت می‌تواند در این زمینه کمک شایانی کند. همچنین نظرات و تجربیات سایر مشتریان می‌تواند شما را از خریدهای غیرمعتبر باز دارد.
برای جلوگیری از خریدهای غیرضروری و وسوسه‌های تخفیف‌های اغواکننده، یک لیست از کالاهای مورد نیاز خود تهیه کنید و تنها از آن لیست خرید کنید. همچنین سعی کنید از فروشگاه‌های شناخته‌شده و معتبر خرید کنید و حتما قبل از خرید، شرایط فروش و بازگشت کالا را به دقت مطالعه کنید و اطمینان حاصل کنید که هیچ هزینه اضافی مانند هزینه ارسال پنهان وجود نداشته باشد.

اگر تخفیف‌ها بیش از حد وسوسه‌انگیز و غیرواقعی به نظر می‌رسند، بهتر است از خرید آنها خودداری کنید و همچنین از حقوق خود به عنوان مصرف‌کننده آگاه باشید تا از خود در برابر هرگونه فریب یا کلاهبرداری دفاع کنید.

بلک فرایدی، هرچند فرصتی عالی برای خرید با تخفیف‌های ویژه است، اما خطراتی چون کلاهبرداری و تبلیغات گمراه‌کننده نیز در این روز وجود دارد اما با تحقیق، بررسی دقیق و خرید از فروشگاه‌های معتبر، می‌توانید از بلک فرایدی به‌طور هوشمندانه بهره‌برداری کنید و از هرگونه ضرر یا خسارت مالی جلوگیری کنید.