بحث مفید یا مضر بودن برنج سفید در کاهش وزن بیشتر در جوامع شرقی نظیر کشور ما ایران که برنج پایه بسیاری از غذاها را تشکیل می‌دهد، مطرح می‌شود. در این مطلب به نقل از تایمز آف ایندیا نقش برنج سفید در کاهش وزن بر اساس مشخصات تغذیه‌ای و تاثیر آن در کنترل وعده غذایی مورد بررسی قرار گرفته است.

برنج سفید چیست؟

در فرایند پاکسازی برنج سفید سبوس و جوانه آن حذف می‌شود. این فرآیند باعث می‌شود دانه‌های آن نرم‌تر شده و در زمان ذخیره‌سازی ماندگاری طولانی‌تری داشته باشند. با این حال برنج سفید هنوز هم منبع انرژی خوبی در مقایسه با غلات کامل است، اگرچه مواد مغذی کمتری در خود دارد زیرا بسیاری از فیبرها و برخی مواد مغذی دیگر در فرآیند جدا کردن حوانه و سبوس حذف می شوند. یک پیمانه برنج سفید پخته شده حاوی حدودا موارد زیر است:

کربوهیدرات: ۴۵ گرم

پروتئین: ۴ گرم

چربی: ۰.۴ گرم

فیبر: ۰.۶ گرم

برنج سفید اغلب به دلیل محتوای کربوهیدرات بالا و فیبر کم آن غذای چندان مناسبی برای کاهش وزن در نظر گرفته نمی‌شود، اما اگر با دقت مصرف شود می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی متعادل باشد.

نقش کنترلی

کنترل وعده غذایی یکی از مهمترین جنبه‌های مدیریت وزن است. برنج سفید، زمانی که در حد متعادل مصرف شود، می‌تواند به حفظ یا حتی کاهش وزن کمک کند. راز آن در متعادل کردن کربوهیدرات‌های برنج با پروتئین و چربی‌های سالم نهفته است که ممکن است سیری را افزایش داده و گرسنگی را از بین ببرد.

دانشمندان در جریان مطالعه‌ای که نتایج آن در مجله آمریکایی تغذیه بالینی منتشر شد دریافتند که وعده‌های غذایی دارای پروتئین و فیبر بالاتر در مقایسه با وعده‌های غذایی غنی از کربوهیدرات، احساس سیری بیشتری را در فرد ایجاد می‌کنند. این به این معنی است که یک وعده غذایی برنج سفید مخلوط با گوشت بدون چربی مانند مرغ و ماهی و سبزیجات فیبردار مثل سبزی پلو با ماهی یا باقلاپلو با مرغ سیر کننده‌تر است اما کالری کمتری دارد.

شاخص گلیسمی و مدیریت وزن

شاخص گلیسمی سرعتی است که غذاها سطح قند خون را افزایش می‌دهند. برنج سفید یکی از مواد غذایی با گلیسمی بالا است زیرا سطح قند خون را خیلی سریع بالا می‌برد. غذاهای با گلیسمی پایین بیشتر در رژیم‌های غذایی برای کاهش وزن استفاده می‌شوند، زیرا به آرامی هضم می‌شوند و انرژی آزاد شده به آهستگی منتقل می‌شود. بر اساس تحقیقات اخیر، اثر برنج سفید در کاهش وزن کلی ممکن است پیچیده تر باشد. یک بررسی سیستماتیک منتشر شده در مجله بریتانیایی تغذیه که بر تاثیر منابع کربوهیدرات بر کاهش وزن انجام گرفت. نشان داد که اگر برنج سفید در حد متعادل و به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل مصرف شود، تاثیر منفی بر کاهش وزن ندارد.

اهمیت زمان بندی در مصرف برنج سفید

برنج سفید را می توان بعد از یک ورزش خوب مصرف کرد زیرا به راحتی هضم می شود و ذخایر گلیکوژن ماهیچه‌ها را پر می‌کند. در نتیجه تحقیقات دانشمندان که در مجله علوم ورزشی انتشار یافته مشخص شده کربوهیدرات‌های برنج سفید در صورت مصرف برنج همراه با پروتئین پس از هر ورزش به عنوان تسهیل کننده ریکاوری و عضله سازی عمل می‌کنند. برنج سفید برای ورزشکاران و کسانی که ورزش می‌کنند یکی از بهترین منابعی است که می تواند در یک وعده غذایی بعد از تمرین برای ریکاوری عضلات گنجانده شود و حتی ممکن است به کاهش وزن کمک کند. برنج سفید همچنین انرژی مورد برای عملکرد بهتر در تمرینات را تامین می‌کند و به طور کلی منجر به نتایج تناسب اندام بهتری می‌شود.

اگرچه برنج سفید ممکن است یک نه مطلق در رژیم کاهش وزن نباشد، اما می‌توان آن را جایگزین برنج قهوه‌ای، کینوآ یا گل کلم با فیبر بیشتر و مواد مغذی بیشتری کرد تا رضایت مندی فرد از غذا را افزایش دهد و به مزایای سلامتی کمک کند. در مجموع می‌توان گفت که مخلوط کردن برنج سفید با غلات کامل یا افزودن سبزیجات به آن، وعده غذایی را سالم تر می‌کند.

سخن پایانی

در نتیجه، برنج سفید را در صورت مصرف متعادل همراه با سایر غذاهای مغذی در برنامه کاهش وزن می‌توان گنجاند. تاکید اصلی باید بر کنترل وعده غذایی، زمان بندی مصرف مواد مغذی و الگوهای کلی رژیم غذایی برای کاهش وزن پایدار باشد. بر اساس یک سری تحقیقات، اگرچه برنج سفید دارای شاخص گلیسمی بالاتری است، اما تاثیر آن بر مدیریت وزن منفی نیست.