موج انتقاد از فساد مدیریتیِ یک خادم و نوکر مردم!

سعیده علیپور

انتقادات از عملکرد علیرضا زاکانی آنقدر بالا گرفته که مهدی چمران، پیرترین و سرسخت‌ترین هوادار او در شورای شهر هم این بار سپر دفاع از شهردار را به زمین گذاشته و به جای توپیدن به منتقدان، گفته است که؛ به شهردار گفتیم آمادگی پاسخگویی در شورا را داشته باشد. موضوع این پرسش و پاسخ «تحقیق و تفحص از سازمان املاک و مستغلات شهرداری تهران» است. گزارشی که شهرداری موظف بوده هر ۶ ماه یک بار آن را به شورا ارائه کند، اما به گفته نرجس سلیمانی، عضو شورای شهر تهران؛ زاکانی تاکنون در این خصوص گزارشی ارائه نکرده است.

اما تاریکی کارنامه علیرضا زاکانی، تنها به سازمان املاک و مستغلات برنمی‌گردد. در سه سال گذشته عملکرد او نه تنها صدای مخالفان پیشین، بلکه موافقان پیشین او را هم درآورده و بسیاری از کسانی که پیشتر، از این کاندیدای پوششی انتخابات حمایت می‌کردند را در صف منتقدانش قرار داده است.

در تازه‌ترین اظهارات مصطفی میرسلیم، نماینده اصولگرای پیشین تهران نیز از زد و بندها در شهرداری انتقاد کرده و گفته است که «شهرداری به دستگاه‌های نظارتی مجوز ساخت و ساز می‌دهد؛ آنها هم تخلفاتش را نادیده می‌گیرند». فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی هم دیروز با اشاره غیرمستقیم به زاکانی اظهار کرد که «آنچه در چند سال اخیر در سیاستگذاری شهر تهران رخ داده، قابل دفاع نیست». اشاره او به ساخت و سازهای بی‌ضابطه‌ای است که حریم تهران را رعایت نکرده است. 

این وجوه تاریک البته تنها در حوزه ساخت‌و‌ساز نبوده، دیروز ناصر امانی از اعضای شورای شهر، از گم شدن 30 تابلوی ارزشمند هنری از موزه امام‌ علی خبر داد که شهرداری در جریان آن در مظان اتهام است. به گفته امانی یکی از تابلوها به تنهایی حدود ۳۰ میلیارد تومان ارزش مادی داشته است.

در صف شلوغ مخالفان زاکانی تنها این چند نفر نیستند. بسیاری از اعضای شورای شهر که پیشتر گمان می‌رفت از حامیان او باشند حال به منتقدانش تبدیل شده‌اند، به طوری که به نظر می‌رسد اگر حمایت همه‌جانبه رئیس شورای شهر از زاکانی در میان نبود، تا به حال فرد دیگری روانه «ساختمان بهشت» می‌شد که بیش از اینها دغدغه تهران را داشته باشد. 

    تاریکی کارنامه علیرضا زاکانی درمورد سازمان املاک و مستغلات، قرارداد با چینی‌ها، وعده‌های دروغین درخصوص تاکسی‌های برقی و ناوگان حمل‌ونقل، غیرقابل دفاع بودن سیاستگذاری‌هایش درخصوص شهر تهران و ...؛ در سه سال گذشته نه تنها صدای مخالفان پیشین، بلکه موافقان پیشین او را هم درآورده است و بسیاری از کسانی که پیشتر، از این کاندیدای پوششی انتخابات حمایت می‌کردند را در صف منتقدانش قرار داده است

مهدی چمران حامی سرسخت زاکانی

به لیست مخالفان شهردار البته باید صف طویلی از شهروندان را هم اضافه کرد. چندین ماه پیش، ماجرای قطع درختان پارک قیطریه به بهانه ساخت مسجد در پارک، نه تنها بسیاری از کاربران فضای مجازی را به اعتراض واداشت که برخی از شهروندان نیز برای دفاع از درختان راهی پارک قیطریه شدند و در آن محل تجمع اعتراضی برگزار کردند. حتی 22 فروردین ماه کارزاری در مخالفت با این حرکت و متعاقب آن درخواست برای برکناری شهردار تهران راه‌اندازی شد که بعد از تنها چند روز هزاران نفر آن را امضا کردند. 

اما به نظر می‌رسید زاکانی اساسا در بند تهران و شهروندان و خواست آنها نیست، چرا که بی‌توجه به همه این امور پا به عرصه رقابت ریاست جمهوری گذاشت. عرصه‌ای که سه سال پیش هم به سودای آن، نمایندگی مجلس را رها کرده و در آن شرکت جسته بود و در جریان آن، به نفع رئیس‌جمهور منتخب کنار رفت و شهرداری تهران نصیبش شد. اما ایفای نقش کاندیدای پوششی در این دوره از انتخابات، نتیجه مطلوب گذشته را دربرنداشت، که او بیش از گذشته زیر ذره‌بین شهروندان تهرانی قرار گرفت. به طوری که کارزار درخواست برکناری شهردار تهران پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفته و تعداد درخواست‌ها تا زمان تنظیم این گزارش به نزدیک به 192هزار امضا رسیده است.

سوءاستفاده از امکانات شهرداری

انتخاب علیرضا زاکانی به عنوان شهردار تهران از همان ابتدا حواشی بسیاری را دربرداشت؛ از سودایش برای رسیدن به کاخ ریاست جمهوری گرفته تا انتصاب‌‌های فامیلی که انتقادات فراوانی را برانگیخت. 

پس از حادثه سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهانش، بسیاری به سودای تصاحب جایگاه رئیس‌جمهوری به وزارت کشور رفتند و از میان آنها علیرضا زاکانی، شهردار تهران که نحوه انتخاب و عملکرد او در شهرداری همواره مورد انتقاد فعالان و صاحبنظران حوزه شهری بوده است، توجه‌ها را به سمت خود معطوف کرد. چرا که می‌شد حدس زد، او از فیلتر شورای نگهبان خواهد گذشت و امکان بهره‌برداری از امکانات شهر برای تبلیغ خود را نیز در اختیار دارد.

در کارنامه او که بارها خود را به عنوان خادم و نوکر مردم معرفی کرده، البته خبری از این نوکری نیست. حدود یک سال پیش، ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، افشا کرد نه‌تنها داماد زاکانی که پدر داماد زاکانی هم در شهرداری تهران امر و نهی می‌کنند و در امور مالی و غیرمالی سازمان فرهنگی هنری شهرداری دخالت دارند.

خلافشویی در شهرداری تهران

 اما این روزها مصطفی میرسلیم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی از منتقدان اصلی شهرداری زاکانی است.

     دیروز ناصر امانی از اعضای شورای شهر، از گم شدن 30 تابلوی ارزشمند هنری از موزه امام‌علی خبر داد که شهرداری در جریان آن در مظان اتهام است. به گفته امانی یکی از تابلوها به تنهایی حدود ۳۰ میلیارد تومان ارزش مادی داشته است

وی بارها درباره اقدامات خلاف قانون در شهرداری به مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران و علیرضا زاکانی هشدار داده است و در اظهارنظر اخیرش اعلام کرد: «موارد متعددی وجود دارد که به کمک اختیارات ویژه‌ای که برخلاف بقیه شهرها، شهرداری تهران در کمیسیون ماده ۵ دارد، خلافشویی صورت گرفته است و وقتی که گزارش مستدل و مستند آنها تقدیم مقام قضایی شده، منع تعقیب خورده ‌است». 

او ادامه داد: «ولی شهرداری بلد است چگونه تیغ قانونی آنها را کُند نماید، زیرا وسیله خوبی را در اختیار دارد که مثلاً اعطای پروانه ساخت و ساز است، به‌صورت ویژه به کسانی که در نهادهای مختلف، مانند بقیه مردم، نیازمند منزل مسکونی‌اند و وقتی که این محبت یا بذل توجه خاص را از شهرداری می‌بینند اسیر آن می‌شوند و دیگر رغبتی ندارند که به انحرافات شهرداری رسیدگی کنند».

قرارداد پر ابهام با چینی‌ها

اما یکی از مواردی که بیش از همه به پاشنه آشیل زاکانی بدل شد قرارداد پر ابهام ۲.۵ میلیارد یورویی شهرداری تهران با چین برای ورود وسایل نقلیه برقی بود.

پس از این قرارداد که خرداد ماه امسال رسانه‌ای شد، برخی از اعضای شورای شهر تهران از جمله جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران اعلام کردند که این قرارداد به دست آنها نرسیده است.

جنجال این قرارداد به جایی رسید که مهر «محرمانه» بر آن زدند تا جزئیات آن منتشر نشود. این قرارداد با تنش‌ها و فراز و نشیب‌های بسیار بالاخره در اختیار برخی از اعضای شورای شهر تهران قرار گرفت تا آنگونه که مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران گفته بود؛ «اعضای شورای شهر تهران از محرمانگی این قرارداد مستثنی شوند».

در این میان پرویز سروری، نایب رئیس شورای شهر تهران که این قرارداد را فوق‌محرمانه خوانده بود، اعلام کرد: «شهرداری باید تمام پول را تامین کند و دولت در این مسیر کمک می‌کند. دولت قرار نیست در این شرایط که مشکلات مالی دارد ۲.۵ میلیارد یورو به ما بدهد. حتماً ما با دولت مبادلات زیادی داریم و به نتیجه می‌رسیم». این در حالی است که شهرداری زمان گرفتن مصوبه شورای شهر تهران اعلام کرده بود از تسهیلاتی که چین به پول‌های بلوکه شده ایران اختصاص یافته اقدام به خرید اتوبوس برقی کرده است. اما بعد از آن که مصوبه شورای شهر تهران اخذ شد، اعلام کردند که یک شرکت ایرانی در قبال این قرارداد املاکی از شهرداری می‌گیرد و پول اتوبوس‌ها را در چین پرداخت می‌کند. 

در حالی که زاکانی تمام قد پشت این قرارداد لو رفته ایستاد و آن را افتخار‌آمیز دانست و مهر ماه سال گذشته وعده داد که ۲۰ هزار ون و تاکسی برقی وارد ناوگان تاکسیرانی می‌کند و حتی همزمان با آغاز رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری از حدود هزار تاکسی برقی رونمایی کرد، اما برخی از اعضای شورای شهر این عدد را درست ندانستند و سخن از۲۰۰ تاکسی برقی و حتی ۷۹ تاکسی برقی زدند. عددی که با 20 هزار مورد وعده داده شده فاصله زیادی داشت.

حتی با گذشت چند ماه از آن روز، شاهد اعتراض تاکسیرانانی هستیم که نسبت به خرید تاکسی‌های برقی اقدام کرده‌اند، اما فعلا تاکسی در کار نیست و آنها دستشان از این آورده مهم آقای شهردار کوتاه است.

در همین باره دیروز علیرضا زاکانی» شهردار تهران در گفتگو با خبرنگار ایلنا، برای اولین بار به این موضوع واکنش نشان داده و درباره تجمع تاکسیرانان و در پاسخ به این سوال که «تاکسیرانان معقتدند که شهرداری تهران به وعده‌های خود درخصوص تاکسی‌های برقی عمل نکرده است، شما چه برنامه‌ای برای انجام تعهدات‌تان به تاکسیرانان دارید،» گفت: «این موضوع خارج از عهده شهرداری است» و در عمل از پوشالی بودن وعده‌اش در خصوص خودروهای عمومی برقی پرده برداشت.

با وجود نافرجام ماندن وعده‌‌ها و عدم تحقق قراردادهای میلیاردی، شهردار بیش از آنکه درگیر مشکلات شهر باشد؛ علاقه‌مند به حضور در هیات دولت است. 

در روزهای اخیر جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات با انتشار توئیتی از حضور علیرضا زاکانی در جلسات هیات دولت انتقاد کرد و نوشت: «جالب است! کسی که مدعی بود که نمی‌گذارد پزشکیان رئیس‌جمهور شود امروز چگونه رویش می‌شود در جلسات هیأت دولت شرکت کند واقعا که...!؟».

حال باید دید زور منتقدان زاکانی بر چمران و دیگر حامیان او می‌چربد تا بالاخره زاکانی را از بهشت رانده و به شهرداری تحویل دهند که بیش از بالا رفتن از پلکان قدرت به توسعه تهران علاقه‌مند باشد، یا خیر؟