مرگ دسته‌جمعی درختان

حال درختان تهران خوب نیست. روز گذشته یک عضو شورای شهر تهران از خشک‌شدن حدود 12 هزار درخت در بوستان‌های جنگلی تهران خبر داد؛ درختانی که به خاطر کم‌آبی دچار آفت شده بودند و مجوز قطع بخشی از این درختان هم صادر شده است.

ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، در تذکری در صحن شورای شهر تهران به جزئیات پرونده‌ای در کمیسیون ماده ۷ اشاره کرد و گفت: شکایتی از سوی شهرداری منطقه ۱۳ و سازمان بوستان‌ها از پیمانکار بوستان سرخه‌حصار شده که مدعی بودند این پیمانکار باعث خشک‌شدن هزار و 553 اصله درخت با محیط بن ۴۵ تا ۱۳۲ سانتی‌متر شده و درخواست کرده بودند این پیمانکار بیش از ۶۰ میلیارد تومان جریمه شود. از پیمانکار سؤال کردم که برای چه مدت شما مسئولیت نگهداری این بوستان را بر عهده داشتید؟ گفت یک سال است، گفتم شما اصلا اهلیت این کار را داری؟ یعنی یک مجموعه‌ای شما را به عنوان اینکه می‌توانید صلاحیت تخصصی نگهداری یک بوستان را داشته باشید تأیید کرده است، گفت بله من از سازمان جنگل‌بانی و منابع طبیعی تهران مجوز دارم و دارای رتبه ۲ هستم. گفتم چند متخصص گیاه‌پزشکی و درخت ‌داری که وقتی می‌خواهی درختان را تحویل بگیری سرشماری کنند و وضعیت درختان را بسنجند؟ گفت من اصلا چنین کاری نکردم، من شرایط درختان را دیدم که همه سرپا هستند، بعد هم قرارداد را امضا کردم و‌ امروز هم می‌گویند باعث خشک‌شدن هزار و ۵۰۰ درخت شده‌ای.

امانی گفت: متأسفانه در بوستان‌های سرخه‌حصار، لویزان منطقه ۴ و چیتگر منطقه ۲۲ جمعا ۱۲ هزار و ۷۰۳ درخت خشک شده، این یک فاجعه است، ما برای هر درخت بعضا شهروندان را جریمه می‌کنیم، اگر درخت قدیمی باشد و بن بالایی داشته باشد. اقدامی که به اعتقاد به من درست است. اینها ریه‌های تنفسی شهر تهران هستند. سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران می‌گوید تغییر شرایط اقلیمی، کاهش بارندگی، نبود منابع آبی پایدار، دیرزیستی درختان کاج، اجرای نادرست طرح بهره‌وری بوستان جنگلی، تنک‌نکردن درختان در سال‌های گذشته، کوتاهی در بحث نگهداشت و نهایتا شیوع آفت سوسک پوست‌خوار به‌ویژه تا اواسط سال ۱۴۰۱ متأسفانه منجر به خشک‌شدن تعداد زیادی از درختان در بوستان‌های جنگلی نام‌برده شده که طبق آماری که از اداره کل منابع طبیعی تهران براساس طرح چکش‌زنی، تعداد کل درختان جنگلی سرخه‌حصار که خشک شده‌اند، چهارهزار و ۳۵۰ اصله است، لویزان ۷۲ اصله و چیتگر هفت‌هزار و ۹۸۱ درخت خشک شده است که بعد از اینکه پیگیری کردند و اداره منابع طبیعی بعد از بازه زمانی یک‌ساله مجوز داده تا کسی این درختان خشک را قطع کند. در‌نهایت اجازه داده شد در مرحله اول سه‌هزار و ۱۴۱ اصله در مرحله اول در سرخه‌حصار، ۷۲ اصله در لویزان و ۸۱۲ اصله در چیتگر قطع بشوند و از بوستان خارج شوند. با توجه به شرایط فوق شهرداری تهران باید از این ضایعه دردناک که باعث ازدست‌رفتن درختان از گونه‌های مختلف ‌شده گزارش ارائه دهد. گزارشی که در آن اولا علت آفت‌زدگی، دوم، سال وقوع این آفت، پیمانکاری که مسئول نگهداری این بوستان‌ها بو‌ده و تعداد دقیق درختان آفت‌زده و خشک‌شده مشخص باشد، زیرا این آمار غیررسمی است. البته تعدادی که گفتم اجازه قطعش را داده شد، قطعی است. امیدواریم شهرداری در صحن شورا در این ارتباط گزارش دهد.

امانی در توضیح بیشتر به «شرق» هم گفت: آمارها درخصوص خشک‌شدن درختان بوستان‌های جنگلی متعدد است و در این تذکر تأکید داشتم نخست مشخص شود علت اصلی خشک‌شدن درختان چه بوده، در چه دوره‌ای این کوتاهی‌ها صورت گرفته و پیمانکار این دوره‌ها چه کسانی بوده‌اند. پیمانکاری گفتم که معلوم بود تخصص این کار را نداشته، همچنین تأکید داشتم که مشخص کنند چه برنامه‌ای برای پیشگیری دارند. 12هزارو 700 درخت یعنی یک بوستان بزرگ که یکجا خشک شدند و اگر این‌طور شود ظرف دو سال آینده همه بوستان‌‌هایمان خشک می‌شوند.

او درخصوص اینکه درختان سطح شهر هم به‌درستی نگهداری نمی‌شوند گفت: یکی از مشکلات اساسی که در همه محله‌گردی‌ها به آن اشاره می‌کنم، خشک‌شدن درختان معابر اصلی و خیابان‌هاست که مسئولیتش بر عهده شهرداری است و به‌درستی نگهداری نمی‌شوند و شاهد خشک و قطع شدن درختان هستیم و در همه گزارش‌هایم تکرار می‌شود.

مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران هم در خصوص خشک‌شدن درختان پارک‌های جنگلی به «شرق» گفت: موضوع خشک‌شدن برخی از درختان مخصوصا جنگلی در تهران از سال‌های گذشته بوده و در هر دوره‌ای تعدادی از این درختان به دلایل مختلف خشک شدند.

او ادامه می‌دهد: یکی از دلایل ایجاد این وضعیت، کم‌آبی و و بیماری‌هایی است که درختان دچارش شدند. منابع طبیعی پس از بررسی‌ها و پیگیری‌هایی که انجام داده به این جمع‌بندی رسیده که درختان آلوده و بیمار به دلیل اینکه سایر درختان دچار آفت نشوند، سریع‌تر حذف شوند تا این بیماری تسری پیدا نکند.

به گفته پیرهادی موضوع خشک‌شدن درختان جنگلی یک عزم ملی می‌خواهد و تنها اقدامات شهرداری یا شورا کافی نیست‌. وقتی وزارت نیرو حقابه بوستان‌های جنگلی را ندهد، مثل پارک چیتگر که در دوره گذشته آب آن را قطع کردند و حدود پنج هزار درخت خشک شد، مدیریت شهری چه می‌تواند بکند؟

این اتفاق محدود به یک دوره خاص هم نیست و باید دستگاه قضائی و مدیر کل حقوق عامه ورود کنند. همان‌طور‌که آب را برای آشامیدن مردم نیاز داریم، برای فضای سبز هم نیاز داریم؛ زیرا اگر فضای سبز از بین برود و خشک شود، آلودگی هوا و طراوت و شادابی شهر دچار مشکل می‌شود.

چمران: به تنهایی به جنگ نمایشگاه می‌رویم

روز گذشته فرماندار تهران هم به صحن شورای شهر آمده بود‌. او به برخی از مشکلات شهر تهران اشاره کرد و به انتقادهای تند شورای شهر درخصوص برگزاری نمایشگاه پرمخاطب در محل دائمی نمایشگاه‌ها پاسخ داد.

احمد قیومی، فرماندار تهران، با بیان اینکه مسائل شهر تهران پیچیدگی‌های خاص خود را داشته و ترکیب عوامل مختلف در هر یک از این مسائل خودنمایی می‌کند؛ گفت: حل مسائل تهران، نگاه همه‌جانبه‌ای می‌طلبد که این نگاه تنها با هماهنگی خاص میان تمام ارکان و دستگاه‌های اجرائی و حاکمیتی ایجاد خواهد شد. ما آمادگی خود را از همین‌جا برای ایجاد این همکاری و هم‌افزایی اعلام می‌کنیم؛ همکاران ما در حوزه‌های مختلف تمام تلاش خود را برای استفاده از این فرصت ایجاد‌شده انجام می‌دهند.

او ادامه داد: همان‌طور‌که اشاره شد تهران با مسائل مختلفی در چالش است؛ با توجه به تراکم جمعیتی و تشکیل کانون‌های جدید جمعیت در شهر تهران و حضور خرده‌فرهنگ‌هایی که در تهران وجود داشته یا به دلیل مهاجرت ایجادشده، اجرای طرح‌های فرهنگی و اجتماعی با هدف ایجاد ارزش‌های والای فرهنگی باید در دو سطح کاملا متفاوت در دستور کار باشد. همه باید پای کار بیایند تا یک اقدام فرهنگی در شهر تهران خودنمایی کند.

به گفته او حریم‌هایی مانند حریم گسل، حریم مترو و حریم قنوات و انهار عمومی و رودخانه‌ها که در برخی موارد شاهد آن هستیم که مجوزهایی صادر می‌شود و بعدها حقوق مکتسبه‌ای را برای آن افراد به دنبال دارد، ما را در بحران‌ها دچار چالش می‌کنند. توجه ویژه به این چالش‌ها در بحران‌ها ما را کمک خواهد کرد که امروز باید برای آن چاره‌اندیشی کنیم.

فرماندار تهران در ادامه توضیحات خود توجه به محیط زیست و پسماند را از امور الزامی و واجب شهر تهران دانست و گفت: آلودگی شهر تهران فقط مربوط به آلودگی ناشی از خودروها نیست، بلکه در کنار آن آلودگی ناشی از گازهای در ‌حال ایجاد و پسماندها این فضای نامبارک را رقم می‌زند که بیانگر لزوم توجه ویژه به این حوزه است.

فرماندار تهران اشاره‌ای هم به موضوع حریم تهران داشته و بیان کرد: حریم شهر تهران متعلق به ما نبوده بلکه برای آینده است و اگر رها شود در چشم‌برهم‌زدنی از بین می‌رود. مسائل حریم پایتخت ناشی از عدم تطابق مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری با قانون تقسیمات کشوری است. قانون تقسیمات کشوری حریم‌های شهری را تعیین کرده است که بر اساس آن ۲۲ شهر و هفت شهرستان در حریم پایتخت قرار دارد.

در ادامه مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران در واکنش به گزارش فرماندار تهران، گفت: تمام تلاش ما این است که مردم در شهر در آسایش و آرامش باشند. هرچه مخل این آسایش بود باید حذف شود.

برای مثال وقتی می‌بینیم که کسی با بلندگویی در وانت مزاحم مردم می‌شود باید از پلیس درخواست کنیم که برخوردهای لازم را انجام دهد.

وی ادامه داد: در فضایی وسیله‌ای ایجاد می‌کنیم که آسایش و آرامش مردم را از بین می‌برد؛ این فضا، نمایشگاه بین‌المللی در خیابان سئول است. این اظهر من الشمس است و باید چه چیزی بگوییم که بدانند این نمایشگاه مردم را می‌کشد و به بیمارستان و تیمارستان می‌فرستد؟ دلیلی بالاتر از این؟ ما انتظار نداریم که فرمانداری مقابل ما بایستد. ما به تنهایی به جنگ می‌رویم. سازمان نمایشگاه‌ها دکان است و دلال‌بازی می‌کند.

چمران تأکید کرد: نمایشگاه سلامت مردم را از بین می‌برد. این کار یعنی چه و چه معنایی دارد؟ به جای اینکه بگوییم نمایشگاه مخل آسایش مردم است می‌گوییم این مخالفت چه دلیلی دارد؟ چطور دودی که از مغازه سنگکی بالا می‌رود مخل آسایش است اما نمایشگاهی که نقاط مختلف شهر را درگیر می‌کند، مخل آسایش نیست؟ ما به کمک نیاز نداریم اما به چوب لای چرخ گذاشتن هم نیاز نداریم.

وی افزود: حتی اگر زنجیر انسانی هم مقابل نمایشگاه ایجاد کنیم، این کار را انجام می‌دهیم اما انتظار مقابله نداریم. ما اجازه نمی‌دهیم تابلوهای شهرداری و شهر، تبلیغات نمایشگاه را انجام دهد و هرکسی می‌خواهد این اجازه را بدهد، بدهد. باید مصوبات شورا به اجرا گذاشته شود نه اینکه جلوی آن را بگیرند.

چمران تأکید کرد: حریم تهران وضعیت اسفناکی دارد. دو روز قبل در منطقه ۱۸ تابلوهای شهر تهران را کنده‌اند. فرماندارانی همچون فرماندار اسلامشهر پای کار خود ایستادند و حکم غیرقانونی از قاضی گرفتند. مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی قانونی است و یک بند و سه تبصره آن مشکل دارد که باید ریشه‌ای حل شود. این مشکل به جز تهران در مشهد، اصفهان، سنندج و دیگر شهرها نیز وجود دارد.

چمران در حاشیه صحن شورای شهر هم از رسانه‌ها خواسته بود بیشتر از گذشته به موضوع نمایشگاه بین‌المللی بپردازند. به گفته چمران رسانه وقتی می‌بیند مردم در چنین راه‌بندان‌هایی ساعت‌ها گرفتار می‌شوند باید با آن بپردازد. ما مسائل را پیگیری می‌کنیم و فرمانداری و استانداری نیز باید به میدان بیایند. استاندار موضوع را با مدیرعامل نمایشگاه در میان گذاشته اما منافع مالی اجازه نمی‌دهد که مدیران نمایشگاه سر عقل بیایند.

رئیس شورای شهر تهران ضمن گلایه‌مندی از شهرداری تهران درخصوص پیگیری طلب ۳۱ هزار میلیارد تومانی از نمایشگاه بین‌المللی، گفت: سؤال من این است که چرا شهرداری نمی‌جنبد؟ در فضای نمایشگاه می‌توان شرکت‌های دانش‌بنیان را مستقر کرد.

علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران هم در این رابطه گفت: استفاده کمی از نمایشگاه آفتاب می‌شود و نمایشگاه بین‌المللی برای مردم مشکل‌ساز است. در مواردی احساس می‌کنیم لج‌بازی شده است؛ برای مثال قرار بود نمایشگاه خودرو در بهمن ماه در نمایشگاه آفتاب برگزار شود و حالا نمایشگاه بین‌المللی خودرو را همین ماه برگزار می‌کند که برگزاری نمایشگاه خودرویی را بی‌اثر می‌کند.

چالش حریم با منیت‌ها حل نمی‌شود

احمد صادقی یکی دیگر از اعضای شورای شهر تهران هم با اشاره به موضوع حریم پایتخت خطاب به فرماندار تهران گفت: اینکه قانون را فصل‌الخطاب می‌دانید این نکته بسیار مهم است ولی به هر حال قوانین نیاز به بازنگری و نیاز به اصلاح دارد. موضوع حریم با سلایق شخصی و منیت‌ها قطعا حل نمی‌شود، متأسفانه حریم مانند گوشت قربانی شده که همه یک طرف آن را می‌کشند در حالی که به طور قطع چنین نیست. در موضوع حریم بخشی‌نگری بزرگ‌ترین آسیب است و تعارض منافع حوزه‌های جغرافیایی در حوزه حریم منافع ملی را به خطر انداخته است. به نظر می‌رسد حل مشکل حریم تهران را باید به طور جامع توسط جامعه نخبگانی حل کرد.

احمد قیومی در ادامه در پاسخ به سؤالات اعضای شورای شهر تهران گفت: در موضوع آلودگی هوا تنها شهرداری تهران وظیفه ندارد هرچند نقش بسیار تأثیرگذاری دارد. لذا همه دستگاه‌های مسئول باید نسبت به اجرای وظایف خود اقدام کنند. آخرین جلسه شورای ترافیک شهرستان نیز تشکیل شد و بحث روشنایی معابر به صورت ویژه در حال پیگیری است. چراکه بخشی از تصادفات ما در شب رخ می‌دهد و موضوع امنیت و سرقت در این حوزه کنترل می‌شود.

قیومی تأکید کرد: کمیسیون‌های شورا می‌توانند در کمیسیون‌های متناظری که در فرمانداری به صورت کلانتر تشکیل می‌شود، حضور پیدا کنند تا نسبت به حل مشکلات و معضلات نقش‌آفرین باشند.

وی درخصوص برگزاری نمایشگاه در محل دائمی نمایشگاه‌های تهران (سئول) نیز گفت: در حوزه نمایشگاه مخالفت یا موافقتی را اعلام نکرده‌ایم اما الزامات برگزاری در محل شهر آفتاب باید احصا و اجرائی شود. قطعا ما این نگاه را نداریم که آسیبی به شهروندان‌مان وارد شود.

او در جمع خبرنگاران نیز گفت: آلودگی هوای تهران سال‌هاست که گریبان این شهر را گرفته و تنها با مُسکن‌هایی همانند تعطیلی تلاش شده که کنترل شود یا آسیب‌های آن کاهش پیدا کند. معتقدیم همه مسائل را شهرداری نمی‌تواند حل کند. تکالیفی دارد که جزء وظایف آن است. از جمله حمل‌ونقل عمومی که اگر به آن توجه نکنیم این مشکل باقی خواهد ماند. درصدی از آلودگی هوا به واسطه کمبودهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی است اما مسائل آلودگی هوا به ترافیک و کمبود ناوگان حمل‌ونقل وابستگی دارد و این مسائل در هم تنیده شده است.

او درخصوص ترافیک شهر تهران نیز گفت: چند سناریو برای ترافیک شهر تهران وجود دارد. وقتی با کلان‌شهری با جمعیت ۱۰ میلیون نفری روبه‌رو هستیم قطعا باید موارد مختلفی از جمله مرمت خیابان‌های شهر مورد توجه قرار گیرد. چراکه در هنگام بارش باران خیابان‌های تهران قفل می‌شود. شاید شیب‌بندی خیابان‌های شهر تهران باید مورد توجه قرار گیرد. بی‌تردید درصدی از مشکل از طریق اصلاح هندسی معابر و همچنین توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی قابل حل است. در این راستا ۲۷ هزار میلیارد تومان برای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی بودجه کمی نیست که امیدواریم با تمهیدات شهرداری تهران شاهد روی‌دادن اتفاقات خوب باشیم.

سایه فردی بی‌سمت بر قراردادهای پارک حاشیه‌ای

روز گذشته باز هم از رد فردی که در شهرداری سمتی ندارد اما دستوراتش تأثیرگذار است سخن گفته شد. جعفر تشکری‌هاشمی رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران در تذکری با اشاره به پارک حاشیه‌ای گفت: یکی از مهم‌ترین اقداماتی که مدیریت شهری باید آن را به سرانجام برساند بحث پارک حاشیه‌ای است. مطابق با مصوبه شورای شهر تهران، شهرداری موظف شده در سال جاری ۱۲۰ هزار جای پارک را ساماندهی کند اما پس از هشت ماه هنوز اقدام مؤثری‌ صورت نگرفته است. برای اجرای پارک حاشیه‌ای شهرداری با دو شرکت قرارداد بسته که یک شرکت اقدام به خرید دوربین، تجهیزات و سیستم‌های کنترل مکانیزه کنترل پارک کرده و شرکت دیگر نیز در حال اجرای مقدمات کار است. اما طبق بررسی‌ها، برخی از افراد فاقد مسئولیت که سایه‌شان هنوز بر روی شهر است جلوی این قراردادها را گرفته‌اند و اجازه نمی‌دهند کار پیش برود.

او ادامه داد: با اجرائی‌نکردن مصوبه پارک حاشیه‌ای شاهد این هستیم که افرادی تحت عنوان پارکبان به اجحاف اقدام به دریافت مبالغ گزاف و به دور از انتظار از رانندگان برای جای پارک می‌کنند. رهابودن شهر و بی‌انضباطی‌ها منجر به ازبین‌رفتن حقوق شهر و شهرداری تهران شده است که نمی‌توان از آن گذشت کرد.

او با بیان اینکه نمی‌توان پس از هشت ماه برای کار ساده و پیش‌پاافتاده‌ای مانند پارک حاشیه‌ای بگوییم قراردادها پیش نمی‌رود گفت: البته موارد دیگری نیز وجود دارد که باید آنها را در جلسات هم‌اندیشی مطرح کنیم و امیدواریم با نظارت و مداخله رئیس شورای شهر این مشکلات حل شود.

مهدی پیرهادی هم برای چندمین بار نسبت به بی‌توجهی به ترمیم حقوق کارکنان رسمی شهرداری تهران به شهردار تهران تذکر داد. او گفت: طی نامه‌ای این موضوع را به شهردار تهران تذکر داده و خواسته‌ایم که هرچه سریع‌تر نسبت به اجرای قانون در این خصوص عمل کند.