سخنان خطرناک آقای وزیر

ستاره لطفی- خبر بازداشت و دستگیری عده‌ای دانش‌آموز در جریان اعتراضات اخیر، از آن خبرهای بعید و دور از ذهنی بود که در ابتدا تصور می‌شد که یک خبر فیک و ساخته دست معاندین است تا از آب گل‌آلود این روزهای کشور ماهی بگیرند و بر آتش اعتراضات بدمند.

درست در همان روزهایی که مردم منتظر تکذیب این خبر از سوی مقامات آموزش‌وپرورش بودند، این خبر نه تنها توسط شخص اول نظام آموزش‌و پرورش کشور تایید شد، بلکه وی در این رابطه سخنانی را به زبان آورد که می‌توان آن را دلهره‌آورترین و ترسناک‌ترین سخنانی دانست که در جریان اعتراضات اخیر از زبان یک مقام مسئول گفته شده است.

اولین‌بار یوسف نوری، وزیر آموزش‌وپرورش در گفت‌وگو با شرق خبر دستگیری دانش‌آموزان در اتفاقات اخیر را تایید کرد و گفت: «دانش‌آموزی در زندان نداریم و مواردی هم اگر بازداشت باشند، برای بحث اصلاح و تربیت است که در مرکز روان‌شناسی‌اند و دوستان کارشناس، کارشان را انجام می‌دهند تا بعد از اصلاح به محیط مدرسه برگردند. تعدادشان زیاد نیست و نمی‌توانم آمار دقیقی از تعدادشان بدهم.» او افزوده بود که شماری از این دانش‌آموزان برای این‌که به «شخصیت‌های ضداجتماعی» تبدیل نشوند، در مرحله «تربیت و اصلاح» قرار دارند.
او البته توضیح بیشتری درباره این مراکزِ به گفته وی «روان‌شناسی» ارائه نکرد و در صحبت‌هایش تنها از واژه اصلاح و تربیت استفاده کرد و اشاره‌ای به «کانون» نکرد. اما برخی معتقدند که غیر از کانون، مکان دیگری وجود ندارد که کودکان برای «اصلاح و تربیت» به آنجا منتقل شوند، در واقع دانش‌آموزان به مکانی منتقل شده‌اند که جای کودکان بزهکار است.

یک‌روز بعد از اظهارات یوسف نوری، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی هم ماجرای دستگیری دانش‌آموزان را تایید کرد. به‌گفته رضا حاجی‌پور، این دانش‌آموزان با رسانه‌های معاند ارتباط داشتند و تعداد بازداشتی‌ها «آنچنان» نبوده است: «بیشتر کسانی که بازداشت شده‌اند، جزو افرادی محسوب می‌شوند که دانش‌آموز و دانشجو هم نیستند و تحت‌تاثیر رسانه‌های خارجی بودند و متاسفانه بیرون آمدند و خیلی از آن‌ها ابراز پشیمانی کرده‌اند. در حوزه دانش‌آموزی و دانشجویی به‌ندرت بازداشتی داریم و جز موارد خاص که ارتباط با شبکه‌های معاند خارج از کشور داشتند، بازداشتی نداریم که آن هم با اسناد و مدارک، دوستان، افراد را فراخوانده‌اند و در حال بازجویی هستند.»

واکنش به سخنان وزیر آموزش و پرورش

سخنان وزیر‌آموزش و پرورش در مورد دستگیری دانش‌آموزان و تلخ‌تر از آن به میان کشیدن ارجاع آنان به مراکز روانشناسی- بخوانید کانون اصلاح و تربیت- انتقادات گسترده‌ای در تمام اقشار جامعه را برانگیخت.

محمدعلی ابطحی،فعال سیاسی اصلاح طلب نوشت :« اعزام بی‌شرمانه دانش‌آموزان به کانون اصلاح و تربیت دقیقا ادامه اعزام مهسا امینی برای کلاس آموزشی گشت ارشاد است. آیا حقوق تان حلال است؟شورای انقلاب فرهنگی این کارها را نباید بزرگ‌ترین آسیب فرهنگی اعلام کند؟»

«افشین امیرشاهی» روزنامه‌نگار در پستی ایستاگرامی نوشت:«یوسف نوری آگاه نیست که بر چه صندلی مهمی تکیه زده است، انگار نمی‌داند که رشد، بقا، سقوط و انحطاط جامعه بستگی به نوع کار آموزش و پرورش دارد...بازداشت دانش‌‌آموزان و فرستادن‌شان به مراکز روانشناسی یعنی فشار مضاعف بر کودکانی که مانند شما فکر نمی‌کنند... این کار یعنی دور کردن معلمان و دانش‌آموزان از سرنوشت سیاسی کشور، یعنی حذف کردن دانش‌آموزانی که می‌توانند به عنوان عضوی فعال در استقلال فکری جامعه و آینده کشور نقش داشته باشند.

مدرسه یک بنگاه سیاسی برای یارگیری سیاسی نیست این کار ضربه‌ای جبران ناپذیری به اعتماد خانواده‌ها نسبت به نظام تعلیم و تربیت وارد می‌کند. وزیر از حرکت خطرناکی حمایت کرده است...»

در همین ارتباط وزیر اسبق آموزش و پرورش نیزبه سخنان سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس درباره بازداشت دانش آموزان واکنش نشان داد. «سیدمحمدبطحایی» وزیر پیشین آموزش و پرورش در توییتر نوشت:« سخنگوی کمیسیون آموزش گفتند فقط دانش‌آموزان مرتبط با شبکه‌های معاند خارج از کشور بازداشت هستند. اینها کودکان و نوجوانانی کم‌سن و سال بیش نیستند. این چه ادبیاتی است برادر!» وی اما در توییت دیگری، بدون اعتراض به بازداشت و بازجویی دانش‌آموزان، در پیشنهادی عجیب، نوشت:«به عنوان یک معلم درخواست می‌کنم در تمامی جلسات بررسی و بازجویی دانش‌آموزان بازداشت شده یک معلم کارکشته و یا روانشناس تربیتی حضور داشته باشد.»

«زهرا گیتی‌نژاد»، مدیرعامل موسسه مهرگیتی-موسسه‌ای که در زمینه تحصیل و آموزش کودکان فعالیت می‌کند- اخیرا با انتشار ویدئویی، به صحبت‌های وزیر آموزش‌وپرورش درباره بازداشت دانش‌آموزان در پی اتفاقات اخیر انتقاد کرد.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران نیز نسبت به وضعیت دانش‌آموزان بازداشت شده در کشور ابراز نگرانی کرد و در واکنش به سخنان وزیر آموزش و پرورش، خواست که حکومت به بازداشت نوجوانان دانش‌آموز پایان دهند.

وزیرآموزش و پرورش پیگیر دانش‌آموزان بازداشتی نیست

مژگان باقری، معلم و فعال صنفی معلمان، در گفت‌وگو با همدلی در واکنش به سخنان وزیر آموزش‌وپرورش می‌گوید:«با توجه به تجربه‌ای که خود در جریان دو بار بازداشت داشتم، و آموزش‌وپرورش کوچک‌ترین اقدام و پیگیری در مورد بازداشت من انجام نداد، بعید می‌دانم وزیرآموزش و پرورش در مورد دانش‌آموزان بازداشتی نیز کوچک‌ترین پی‌گیری انجام داده باشد و بداند که دانش‌آموزان بازداشتی حالا در کجا بازداشت هستند.»
وی به ارائه ندادن آمار دانش‌آموزان بازداشتی از سوی وزیر اشاره کرد و گفت:«وزیر حتی نمی‌داند چند دانش‌آموز در حال حاضر بازداشت هستند و به جرائت می‌گویم حتی نمی‌داند آنها را کجا بردند، اگرغیر از این بود مانند وزیر علوم که آمار مشخصی از دانشجویان بازداشتی و شرایط آنان را اعلام کرد، وی نیز حداقل آماری از دانش‌آموزان بازداشتی را به مردم اعلام می‌کرد.»

این فعال صنفی معلمان در مورد کانون اصلاح و تربیت -که وزیر تلویحا گفته که دانش‌آموزان بازداشتی در آنجا به سر می‌برند- گفت: «کانون جای کودکان بزهکار است و کودک بزهکار را هم مستقیم به آنجا نمی‌برند، مگر این که در دادگاه جرم یا بزه‌اشان اثبات شود. دانش‌آموزان بازداشتی حتی اگر آنان را مجرم بدانیم، هنوز دادگاهی برگزار نشده و جرمی اثبات نشده که آنان را به کانون ببرند. وزیر آموزش و پرورش فقط یک حرفی را زده تا رفع تکلیف و از خود رفع مسئولیت کند.»

باقری ادامه داد:«این بچه‌ها اگر فقط یک روز در انفرادی یا بازداشتگاه بمانند برای این که یک عمر روح و روان‌شان نابود شود، کافی است.»

وی ادامه داد:«با توجه به تجربه‌ای که در این زمینه کسب کردم می‌توانم بگویم که دانش‌آموزان بازداشتی در کانون نیستند. بلکه بستگی دارد کدام نهاد این دانش‌آموزان را بازداشت کرده باشد.»

این معلم افزود:«به خاطر این اعتراضات، برخورد با دانش‌آموزان و معلم‌ها در مدارس به شدت افزایش یافته است، در بسیاری از مدارس از سوی مدیر و معاونین دانش‌آموزان تهدید شدند که کتاب‌های آنان را می‌گردند، زنگ تفریح معاونین در حیاط مدرسه مراقب هستند که دانش‌آموزان مقنعه‌شان را در نیاورند. زنگ آخر اطراف مدرسه هم این کنترل‌ها وجود دارد. حتی در مدارس فرم پخش کردند که بچه‌ها عضو بسیج شوند. در کلاس‌ها نماینده انتخاب کردند که گزارش دانش‌آموزان و معلم‌ها را به دفتر اعلام کند، مدیران نیز به‌شدت تحت فشار هستند و در بین دانش‌آموزان تا معلم‌ها و اولیا دانش‌آموزان کسانی هستند که موضع و اقدامات مدیر را به آموزش و پرورش گزارش دهند.»