پشت پرده تنش بین واشنگتن و تل آویو بر سر احیای برجام

روز نو :آمریکا طی روزهای گذشته در تلاش بوده به مقامات اسراییل بفهماند که توافق هسته ای با ایران قریب الوقوع نیست و واشنگتن در برابر ایران هیچ عقب نشینی نداشته است.

یک وبگاه آمریکایی در گزارشی نوشت در پی افزایش امیدها به احتمال احیای برجام طی روزهای گذشته، واشنگتن و تل آویو پشت پرده پرتنشی را تجربه می کنند، در حالی که دولت بایدن برای فروکش کردن نگرانی اسراییل، در تلاش است تا به اسراییل اطمینان دهد که توافق هسته ای با ایران قریب الوقوع نیست.

وبگاه "آکسیوس" در این رابطه نوشت: مقامات آمریکایی و اسراییلی به آکسیوس گفتند که دولت بایدن در روزهای اخیر به دنبال این بوده که به اسراییل اطمینان دهد که با امتیازات جدید با ایران موافقت نکرده و توافق هسته ای قریب الوقوع نیست.

ایران در این هفته به پیشنهاد "نهایی" اتحادیه اروپا برای احیای برجام پاسخ رسمی داده و حالا می گوید توپ را به زمین آمریکا انداخته است. واشنگتن هم که هنوز پاسخی به طرح اروپا نداده، می گوید مشغول مطالعه پاسخ ایران به پیشنهاد ارایه شده از سوی اتحادیه اروپا است. ارایه پاسخ ایران که دیپلمات های اروپایی محتوای آن را مثبت اعلام کرده اند، گمانه زنی ها مبنی بر نزدیک شدن توافق را افزایش داد و منجر به اصطکاک بین ایالات متحده و اسراییل شد که با احیای برجام مخالف است.

بر اساس این گزارش: نگرانی اسراییل در حالی است که سیاستمداران حاکم و مخالف در اسراییل هم اکنون در آستانه کارزار انتخاباتی قرار داند که قرار است در پاییز امسال برگزار شود. اگر توافق هسته ای قبل از انتخابات نوامبر اسراییل اعلام شود، می تواند مهمات سیاسی به بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان بدهد تا علیه یاییر لاپید، نخست وزیر این کشور استفاده کند.

مقامات آمریکایی گفتند که طی هفته گذشته، مقامات کاخ سفید به همتایان اسراییلی خود اطمینان دادند که علیرغم ادعاهای منتشر شده در مطبوعات، هیچ امتیاز جدیدی به ایران داده نشده است.
پنج شنبه گذشته، مقامات ارشد اسراییلی به خبرنگاران گفتند که لاپید به کاخ سفید گفته که پیش نویس اتحادیه اروپا فراتر از توافق 2015 است و از خطوط قرمز دولت بایدن هم عبور می کند.

گزارش های مطبوعاتی اخیر درباره قریب الوقوع بودن توافق کاخ سفید را غافلگیر کرده است.
کاخ سفید در روزهای پنج شنبه و جمعه گذشته به دنبال این بود که یک بار دیگر به اسراییلی ها اطمینان دهد که این دولت بایدن نیست که امتیاز ارایه می دهد، بلکه این ایران است که از درخواست خود مبنی بر حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی ایالات متحده صرف نظر کرده است.

توافق ممکن است نسبت به دو هفته پیش نزدیک‌تر باشد، اما نتیجه نامشخص است زیرا برخی شکاف‌ها باقی مانده است. در هر صورت، به نظر نمی رسد قریب الوقوع باشد.
مقامات اسراییلی تایید کردند که در روزهای اخیر گفت‌وگوهای جدی و پرتنشی با ایالات متحده صورت گرفته است و در حالی که بیشتر بحث‌های چالشی و دشوار پشت درهای بسته باقی مانده است، هدف از نشست مطبوعاتی این بوده که تل آویو مطمئن شود کاخ سفید متوجه نگرانی‌های جدی اسراییل شده است.

ایال هولاتا، مشاور امنیت ملی اسراییل، سه شنبه این هفته با جیک سالیوان همتای خود در کاخ سفید دیدار خواهد کرد و مقامات اسراییلی انتظار گفتگوهای سخت تری را دارند.

یکی از مقامات اسراییلی در این رابطه به آکسیوس گفت:" ما مطمئن نیستیم. ما بسیار نگران هستیم."

مقامات اسراییلی می گویند با وجود اینکه اخیرا بحث ها با ایالات متحده در مورد ایران شدیدتر و پرتنش تر شده است، لاپید قصد ندارد این بحث ها را به یک کارزار علنی علیه بایدن تبدیل کند؛ یعنی همان کاری که نتانیاهو در واکنش به توافق برجام 2015 علیه اوباما صورت داد.

یک مقام ارشد اسراییلی گفت: "سیاست ما این نیست که مانند آنچه در سال 2015 رخ داد، به رویارویی علنی با ایالات متحده برسیم. ما مانند کاری که نتانیاهو با اوباما صورت داد، روابط خود را با دولت بایدن خراب نمی کنیم."

آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید هم در این باره گفته: "ما در حال گفتگوهای فشرده و مداوم با اسراییل در مورد ایران هستیم. هولاتا مشاور امنیت ملی اسراییل هفته آینده به واشنگتن می آید. هیچ حامی بزرگتر از رییس جمهور بایدن برای امنیت اسراییل وجود ندارد."

اگرچه موضع رسمی دولت اسراییل مخالفت با بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای 2015 است، اما چندین مقام ارشد دفاعی و اطلاعاتی فعلی و سابق این کشور در این رابطه متفاوت فکر می کنند.

ژنرال آهارون هالیوا، رییس کنونی اطلاعات نظامی اسراییل، چندین بار در ماه‌های اخیر به کابینه امنیتی گفت که بازگشت به توافق هسته‌ای 2015 منافع اسراییل را تامین می‌کند.

بنی گانتز، وزیر دفاع نیز در گفتگوهای خصوصی گفته که برزخ فعلی با ایران بدتر از بازگشت به توافق است.

ژنرال بازنشسته تامیر هیمن، رییس سابق اطلاعات نظامی اسراییل، روز جمعه در توییتر نوشت که توافق مورد بحث بد است، اما همچنان برای عقب انداختن برنامه هسته ای ایران و خرید زمان برای آماده کردن گزینه نظامی ضروری است.

کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا می گویند همچنان در حال بررسی و مطالعه پاسخ ایران به پیش نویس توافقنامه اتحادیه اروپا هستند. مشخص نیست که ایالات متحده چه زمانی پاسخ خود را به صورت خصوصی و عمومی خواهد داد.