عامل مهم ابتلا به سرطان معده

روز نو :مصرف زیاد نمک به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای اصلی فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی شناخته شده است و البته پیامدهای دیگر آن از جمله سرطان معده را نیز نباید فراموش کرد.

سرطان معده یکی از سرطان‌های شایع در جهان است و بر اساس آمارهای موجود سالانه ۸۷۰ هزار مورد جدید سرطان معده گزارش می‌شود که در حدود ۱۰ درصد موارد جدید سرطان‌ها را شامل می‌شود. میزان کشندگی سرطان معده همچنان بالا است و بیش از ۶۲۸ هزار مورد و معادل ۱۲ درصد کل مرگ و میرها در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه جهان است.

چندین علت برای بروز سرطان معده شامل عفونت هلیکوباکتر پیلوری، عادات غذایی، مصرف ماهی‌های نمک سود شده، مصرف غذاهای پرنمک، آجیل‌های شور، تنقلات شور (چیپس و انواع فراورده‌های غلات حجیم شده)، شوری‌جات و ترشی‌ها، غذاهای نمک سود، چاقی، مصرف الکل، سیگار و وجود نیترات در مواد غذایی مصرفی و همچنین سابقه فامیلی ذکر شده است. در انگلیس برآورد شده است که ۲۴درصد موارد سرطان معده ( ۳۱درصد در مردان و ۱۲درصد در زنان) با مصرف روزانه بیش از شش گرم نمک ارتباط دارد.

اگرچه به طور کلی میزان بروز سرطان معده در جهان بخصوص در کشورهای غربی، چین و سایر کشورهای شرق آسیا در دهه‌های گذشته کاهش یافته است، ولی در سایر کشورها این روند کاهشی مشاهده نمی‌شود؛ بویژه اینکه در این کشورها سن بروز سرطان معده کاهش یافته است. کاهش مصرف نمک در جامعه به عنوان یک راهکار اصلی با هزینه اثربخشی بالا برای پیشگیری از اپیدمی بیماری‌های قلبی عروقی در کشورهای صنعتی و در حال توسعه شناخته شده است.

مطالعات متعددی ارتباط بین مصرف زیاد نمک و عفونت‌های هلیکو باکتر پیلوری را به عنوان عامل ایجاد صدمه در مخاط معده و سرطان معده را نشان داده است. از جمله در یک متا آنالیز ارتباط بین عادات غذایی و خطر سرطان معده در ۲۷۰ هزار نفر از ۷ مطالعه گذشته‌نگر نشان داده شده است. این مطالعه نشان داده است که خطر بروز سرطان معده با مصرف زیاد نمک ۶۸ درصد افزایش می‌یابد. حتی مصرف نمک در حد متوسط نیز این خطر را ۴۱درصد افزایش می‌دهد. در افرادی که غذاهای پرنمک مثل ترشی‌ها، ماهی نمک سود شده و گوشت‌های فرآوری شده مصرف می‌کنند به ترتیب خطر ابتلا به سرطان معده ۲۷ درصد و ۲۴ درصد بیشتر است.

بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، در ایران، سرطان، سومین علت مرگ و میر به شمار می‌رود و سرطان معده سومین سرطان شایع است. مصرف نمک ۱۰ تا ۱۵ گرم در روز یعنی ۲ تا ۳ برابر مقدار توصیه شده توسط سازمان جهانی بهداشت است.

سرطان معده تنها یکی از زیان‌های مصرف زیاد نمک است. پوکی استخوان، فشارخون بالا و به دنبال آن نارسایی‌های کلیوی و بیماری‌های قلبی عروقی از دیگر مشکلاتی است که مصرف زیاد نمک در بروز آنها یک عامل خطر مهم به شمار می‌رود. بنابراین با کاهش نمک مصرفی در حین طبخ غذا، حذف نمکدان سر سفره و میز غذا، منع مصرف تنقلات شور و پرنمک می‌توان احتمال ابتلا به سرطان معده را کاهش داد.