سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان و ایران؛ آیا الکاظمی به اهداف خود می‌رسد؟/گزارشی از العالم الجدید

روزنو :سفر کوتاه «مصطفی الکاظمی»، نخست‌وزیر عراق به عربستان و ایران در راستای حفظ راهبرد «توازن» و تحقق پیشرفت در آن پیش از نشست قریب‌الوقوع سران کشورهای عربی و امریکا در شهر جده و دستیابی به چراغ سبزی برای مشارکت در آن به خصوص پس از مخالفت علنی هیات هماهنگی گروه‌های شیعی در سایه نیم‌نگاه الکاظمی در نشستن دوباره بر کرسی نخست‌وزیری عراق از جمله اهداف وی از سفر به ریاض و تهران از منظر تحلیلگران سیاسی است.

 «احسان الشمری»، رئیس اندیشکده سیاسی عراق در گفت‌وگو با العالم الجدید تصریح کرد: سفر الکاظمی به عربستان در چارچوب ترتیبات پیش از سفر بایدن انجام شده است و وی تلاش دارد تا از طریق گفت‌وگوی مستقیم با مسئولان سعودی و ایرانی، پیشرفت حاصل شده در روابط ریاض و تهران را پیش از نشست سران کشورهای عربی و جو بایدن تقویت کند.

الشمری افزود: دلیل دیگر این سفر، تقویت و تثبیت راهبرد توازن در دیپلماسی و سیاست خارجی عراق است و می‌توان گفت که چه‌بسا هدف الکاظمی از سفر به ایران پیش از نشست سران در عربستان، کسب چراع سبز ایران برای مشارکت در آن یا بررسی شکل دولت جدید عراق با مسئولان ایرانی است.

وی اظهار داشت: سفر به ایران همچنین با پرونده‌های متعددی در ارتباط است که تهران بخشی از آن است همچنین تلاش می‌شود این پیام به طرف ایرانی مخابره شود که عراق عضو هیچ پیمان و ائتلافی علیه این کشور نخواهد شد.

بر اساس گزارش رسانه‌ها، در نشست عربستان برای ایجاد ائتلاف امنیتی عربی که احتمالا اسرائیل نیز به صورت غیر مستقیم در آن مشارکت خواهد کرد، برنامه‌ریزی می شود.

در حالی که به دلیل اختلافات سیاسی شدید و علیرغم گذشت بیش از 8 ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در تاریخ 10 اکتبر گذشته، هنوز گروه‌های سیاسی عراقی بر سر تشکیل دولت جدید به توافق نرسیده‌اند و در این بین، الکاظمی تلاش دارد تا بار بر منصب نخست وزیری عراق تکیه زند.

در همین ارتباط، «هاشم الکندی»، تحلیلگر سیاسی عراقی اظهار داشت: برنامه‌های اعلام شده سفر بایدن به خاورمیانه شامل ایجاد ائتلاف امنیتی با حضور اسرائیل است لذا این سفر با هدف توسعه عادی سازی روابط انجام می شود که امری مردود است.

الکندی گفت: شخصیت‌های بسیاری بر لزوم عدم مشارکت عراق در این نشست تاکید دارند چرا که این موضوع با قوانین جاری و قانون اساسی عراق و مشخصا با قانون جرم‌انگاری عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی در تعارض است.

وی اظهار داشت: الکاظمی از طریق سفر به عربستان و ایران چه بسا خواهان گشودن چشم‌اندازهای جدید برای خود و مطرح کردن خویش به عنوان نخست وزیری اضطراری است اما به نظر می رسد تحقق این امر بسیار دشوار باشد.

الکندی ادامه داد: ملاحظات بسیاری علیه الکاظمی وجود دارد از جمله اینکه «مایک پمئو»، وزیر امور خارجه پیشین امریکا به مشارکت دستگاه اطلاعاتی عراق به ریاست الکاظمی در ترور المهندس و سلیمانی اشاره کرد و وی هیچگونه توجیه و دلیلی در رد این ادعا ارائه نکرده و طی دو سال نخست وزیری وی تحقیقاتی درباره این جنایت انجام نشده است.

وی در پایان اظهار داشت: سفر منطقه‌ای الکاظمی سودی برای وی در نشستن دوباره بر کرسی نخست وزیری نخواهد داشت زیرا انتخاب نخست‌وزیر آتی بنا به اراده کاملا عراقی خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران هم خواهان آن است که انتخاب نخست وزیر بدون هیچگونه دخالتی از سوی این کشور و یا دیگر کشورها تنها توسط عراقی‌ها انجام شود.

گفت‌وگوها میان هیئت‌های مذاکره کننده از تهران و ریاض پیش‌تر با هدف مهار تنش‌های گذشته بین این دو کشور منطقه‌ای، سال گذشته میلادی بدون سر و صدای رسانه‌ای در پایتخت عراق آغاز شده بود.

عربستان سعودی در این گفتگوها به دنبال راهی برای عادی سازی مناسبات و پایان دادن به جنگ فاجعه‌باری است که در یمن به طور مستقیم و غیرمستقیم درگیر آن شده است.

حمله ائتلاف عربی به رهبری عربستان به یمن که یک طرف اصلی آن انصارالله است یکی از بدترین فجایع انسانی در یمن را رقم زده و دامنه آن به فرودگاه‌ها و تأسیسات نفتی عربستان نیز کشیده شده است.

پنجمین و آخرین دور مذاکرات میان تهران و ریاض ماه آوریل گذشته در بغداد برگزار شد و پس از آن دوباره به دلیل افزایش تنش در خاورمیانه به حالت تعلیق درآمد.