دانشگاه یا پادگان؛ مساله این است؟!

روزنو :فعالان دانشجویی روز جمعه با استفاده از هشتگی در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر به رویه در پیش گرفته شده توسط دانشگاه‌ها به ویژه حراست دانشگاه‌ها اعتراض کردند.

تاجیک، فعال دانشجویی در گفت‌وگو با شرق: پلیس امنیت مشغول احضار فعالان دانشجویی است.

کاظمی، فعال دانشجویی در گفت‌وگو با شرق: دانشگاه به جای آنکه مامن دانشجو باشد، امنیتی شده است.

اعتراض به «سرکوب»

میلاد علوی- فعالان دانشجویی روز جمعه با استفاده از هشتگی در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر به رویه در پیش گرفته شده توسط دانشگاه‌ها به ویژه حراست دانشگاه‌ها اعتراض کردند. این اعتراض علنی پس از آن صورت گرفت که حراست دانشگاه‌های مختلف ایران به ویژه تهران، علم و صنعت، علامه طباطبایی و شریف مانع برپایی تجمعات دانشجویی شده و اقدام به برخورد با فعالان دانشجویی کردند. روز پنجشنبه نیز ده‌ها فعال دانشجویی در بیانیه‌ای از حراست دانشگاه‌ها به تندی انتقاد کرده و آن را «ناقض مفهوم دانشگاهِ مستقل و آزاد» معرفی کردند که «فلسفه‌ سلطه و کنترل دانشجویان در تمامی ساحت‌های زندگی» را برعهده گرفته است.

جرم: فعالیت دانشجویی!

بازگشایی دانشگاه‌ها پس از 2 سال تعطیلی کرونایی سبب شد تا صدور احکام برای فعالان دانشجویی بار دیگر شدت گیرد. حکم صادره برای هستی امیری، فعال دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی یکی از مشهورترین نمونه‌ها از برخورد با فعالان دانشجویی است. اما این احکام به او محدود نشده است. برای یکی دیگر از دانشجویان هم حکم جریمه نقدی و ممنوعیت حضور در تجمعات صادر شده است. افزون بر او، منابع خبری «شرق» همچنین گفتند که برای یکی از دانشجوی دانشگاه علم و صنعت هم حکم تعلیق در نظر گرفته شده است. علیرضا کاظمی مقدم، هادی خورشیدی و صابر بابایی نیز از جمله دانشجویان دانشگاه علامه هستند که به کمیته انضباطی احضار شده‌اند. یکی از فعالان دانشجویی دانشگاه علم و صنعت همچنین گفت که دست کم 4 دانشجوی این دانشگاه نیز به واسطه تجمعات برگزار شده در این دانشگاه به کمیته انضباطی احضار شده‌اند.

هدف: اخراج غیررسمی!

عباس تاجیک، فعال دانشجویی دانشگاه تهران به «شرق» گفت که «احکامی که اخیرا برای دانشجویان صادر می‌شود، بسیار هدفمند است.» او در تشریح این مهم گفت: «این روزها تلاش می‌کنند برای آن دسته از فعالان دانشجویی بیشتر حکم صادر کنند که می‌دانند سنوات تحصیلی ندارد و با گرفتن حکم، اخراج خواهند شد. در این شرایط عملا دانشگاه اقدام به اخراج دانشجو کرده ولی از راهی متفاوت. یکی از دانشجوی دانشگاه علم و صنعت هم چنین وضعیتی دارد. او به جرم اعتراض، مورد ضرب و شتم حراست دانشگاه قرار گرفت و حالا 2 ترم تعلیق خورده و باتوجه به اینکه سنوات تحصیلی ندارد، در آستانه اخراج از دانشگاه قرار گرفته است.»

مطالبه: دانشگاه کرونایی!

فعالان دانشجویی معتقدند که سکوت حاکم بر دانشگاه‌ها در 2 سال حکمفرمایی کرونا در ایران به مذاق دانشگاه‌ها خوش آمده و در صدد تکرار آن هستند. تاجیک در همین زمینه به خبرنگار «شرق» گفت: «به نظر می‌رسد دانشگاه‌ها از فضای کرونایی استقبال کرده‌اند. آن روزها نه تشکلی بود، نه دانشجویی، نه مطالبه‌گری‌ای صورت می‌گرفت و نه تجمعی برگزار می‌شد.» علیرضا کاظمی، فعال دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی نیز با تایید این مساله به خبرنگار «شرق» گفت: «دانشگاه این روزها به جای آنکه مأمن دانشجو برای فعالیت و مطالبات مدنی باشد، حال به روزی افتاده که نه تنها امنیتی است، بلکه معاونت فرهنگی دانشگاه امنیتی بودنش را اعلام و به آن افتخار هم می‌کند.» او تصریح کرد: «گویی دانشگاه مطلوب دولت فعلی دانشگاهی است که به جای آنکه به فکر پرورش دانشجویانی فعال و ایجاد فضایی مطمئن باشد ، افرادی مرده دل میپروراند که حتی از مدنی ترین کنش‌ها مثل امضا کردن یک نامه و روشن کردن شمعی به یاد جان باختگان متروپل از ترسشان اجتناب میکنند.»

اهرم: حراست و دیگر دوستان!

یکی از نهادهایی که این روزها به زعم دانشجویان در جهت «سرکوب» فعالیت دانشجویی می‌کوشند، حراست دانشگاه‌هاست. اما از قرار معلوم در دولت سیزدهم پای نهادهای امنیتی بیرون دانشگاه هم به دانشگاه‌ها باز شده است. تاجیک، فعال دانشجویی به شرق گفت: «این روزها پلیس امنیت هم مشغول احضار دانشجویان است. یعنی دانشجویان علاوه بر کمیته انضباطی دانشگاه به پلیس امنیت اخلاقی هم احضار می‌شوند. اطلاعات سپاه هم فعال‌تر از قبل شده است و مشغول تهدید و تحدید دانشجویان است. مثلا پس از روشن کردن شمع برای قربانیان متروپل آبادان، علاوه بر کمیته انضباطی، پلیس امنیت هم دانشجویان را احضار کرد.» کاظمی، فعال دانشجویی نیز درباره اتهاماتی که این نهادها به دانشجویان می‌زنند به شرق گفت که اتهاماتی نظیر «عدم پایبندی به اسلام و عدم رعایت اخلاق اسلامی» به دانشجویان نسبت داده شده است. همچنین یک منبع مطلع به خبرنگار شرق گفت که به دانشجویان احضار شده اتهاماتی نظیر اقدام علیه امنیت ملی، اقدام علیه نظام، جاسوسی و مواردی از این دست هم نسبت داده شده است.

سنگ‌اندازی به سبک معاونت فرهنگی

در کنار حراست‌ها، پلیس امنیت و دیگر نهادهای امنیتی، دانشجویان از عملکرد معاونت فرهنگی دانشگاه‌ها در دولت سیزدهم هم انتقاد دارند. منصوره اسمعیلی، معاون فرهنگی دانشگاه علامه یکی از افرادی است که با انتقادات بسیاری مواجه شده و از قرار معلوم به دانشجویان گفته که «افتخار می‌کنم امنیتی هستم و می‌توانم کاری کنم که دیگر دانشجو نباشید.» تاجیک با تایید این اظهارات درباره نقش معاونت‌های فرهنگی در «سرکوب» دانشجویان به «شرق» گفت: «معاونت‌های فرهنگی عملا به باز شدن فضای سرکوب به داخل دانشگاه‌ها کمک کرده‌اند. این نهاد با کمک حراست این روزها اطلاعات دانشجویان را به طور کامل در اختیار نهادهای بیرون دانشگاه‌ها قرار می‌دهند و همین مساله مشکلات دانشجویان را دو چندان کرده است.»

دعوت به سکوت محض

معاونت فرهنگی در کنار حراست دانشگاه‌ها و نهادهای امنیتی بیرون دانشگاه‌ها این روزها تلاش می‌کنند اجازه برگزاری مراسم و تجمع را به انجمن‌های دانشجویی ندهند. تاجیک، فعال دانشجویی با تایید این موضوع به «شرق» گفت: «تشکل‌های دانشجویی نیز تحت فشار قرار گرفته‌اند و اجازه برگزاری برنامه به آن‌ها داده نمی‌شود به طوریکه تشکل‌ها مجبورند برنامه‌ها را در دفتر خود برگزار کنند چون طبق آیین‌نامه نظارت بر تشکل‌ها، برگزاری برنامه در دفتر تشکل‌ها نیازی به مجوز ندارد. دانشگاه این روزها اگر احساس کند نمی‌تواند مقابل فعالیت دانشجو یا تشکلی ایستادگی کند، کار را به پلیس امنیت و دیگر نهادها واگذار می‌کند.» در دانشگاه علاوه هم معاونت فرهنگی بر خلاف آیین‌نامه مانع از برگزاری انتخابات انجمن دانشجویان آزاد اندیش شده است.

رئیسی – روحانی؛ تفاوت 2 نگاه به دانشگاه

دانشجویان معتقدند که اگرچه در دولت روحانی هم اجازه فعالیت آزادانه به دانشجویان داده نشد ولی در دولت رئیسی سخت‌گیری بیش از پیش شده است. تاجیک به «شرق» گفت: «در دولت روحانی فضای دانشگاه عالی نبود ولی در دوره رئیسی فضا به مراتب بدتر شده و اوضاع کاملا در اختیار امنیتی‌ها قرار گرفته است. در دولت روحانی روسای دانشگاه‌ها تلاش می‌کردند مانع از تشکیل پرونده یا بازداشت دانشجویان شوند ولی در دولت رئیسی معاونت فرهنگی به جای آنکه سپر بلا شود و هزینه‌ها را کاهش دهد، خودش همکار امنیتی‌ها شده و در جهت ضربه زدن به دانشجویان عمل می‌کند.» کاظمی، فعال دانشجویی نیز به «شرق» گفت: « در دولت رئیسی هیچ تصویرِ روشنی از رویه جاری و عکس‌العملِ احتمالی نیست و آینده مه‌آلودی در فضای دانشگاهی پدیدار شده است.»

حیات نباتی دانشگاه

همه این مسائل سبب شده تا دیگر کسی نتواند با جدیت شعار «دانشگاه زنده است» را به زبان آورد. فعالان دانشجویی معتقدند دانشگاه حیات نباتی دارد. تاجیک، فعال دانشجویی به شرق گفت: «دانشگاه مثل یک بیماری است که در حالت کما قرار گرفته است. همه ما باید تلاش کنیم و اجازه ندهیم دستگاه‌های تنفسی متصل به این بیمار توسط نهادهای سرکوب‌گر قطع شود و دانشگاه کاملا از بین برود.» او تصریح کرد: «فشار بر دانشجویان زیاد است. ناامیدی بر دانشگاه حاکم شده اما دانشجو می‌داند که کشور با سرعت به سمت پرتگاه می‌رود و به این وضعیت معترض است اما با احکام صادره، ترسیده و ناامیدی بر او غلبه کرده ولی بازهم نمی‌توان گفت دانشگاه مرده است.» کاظمی، فعال دانشجویی هم در تشریح نوع ناامیدی حاکم بر دانشجویان به «شرق» گفت: «دانشگاه مملو از دانشجویان مشتاقی است که به خاطر وضعیت موجود و خفقان به منفعلانی تبدیل شده‌اند که از ترس اخراج و زندانی شدن، از تمامی حقوقشان که توسط دانشگاه زیر پا گذاشته می‌شود، گذشته‌اند و دم نمی‌زنند که مبادا فردا روز مشکلی برایشان ایجاد شود.»