مانور مشترک آمریکا و اسرائیل را باید جدی گرفت

روزنو :جنگنده‌های نیروی هوایی اسرائیل به همراه هواپیماهای سوخت‌رسان آمریکا برای تمرین حمله فرضی به تأسیسات هسته‌ای ایران رزمایش برگزار کردند. به گزارش تلوزیون ۱۳ اسرائیل، در این رزمایش که «ارابه‌های مرگ» نام‌گذاری شده، تعدادی هواپیماهای جنگنده اسرائیل به طور فرضی، ورود به ایران و انجام حمله‌ به تأسیسات هسته‌ای را تمرین کردند. حضور آمریکا برای اولین بار در این رزمایش در حالی صورت می‌گیرد که ایالات‌متحده در مانور مشابهی که اسرائیل ۱۰ سال پیش برای شبیه‌سازی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران برگزار کرده بود، شرکت نداشت. در همین حال، مایکل کوریلا، فرمانده جدید ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، «سنتکام»، که بر همکاری‌های نظامی اسرائیل و آمریکا نظارت می‌کند به تل‌آویو سفر کرد و با مقام‌های این رژیم دیدار و گفتگو کرد. دراین‌ارتباط ستاره صبح با دکتر علی بیگدلی استاد روابط بین الملل دانشگاه بهشتی گفتگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید:

به نظر شما مانور نظامی اسرائیل و آمریکا در شبیه سازی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران چه مقاصد و اهدافی را دنبال می‌کند؟

نکته اول این است که اقدام ارتش اسرائیل یک رفتار حساب شده نیست، بلکه اشتباهی است که اگر تل‌آویو دست به آن بزند کل منطقه به آتش کشیده خواهد شد. نکته دوم به نظر می‌رسد،این مانور نوعی فشار بر ایران است تا از خواسته‌های خود در مسئله برجام کوتاه بیاید . البته این عملیات برای اینگونه اهداف نتیجه مطلوبی برای هیچ یک از طرفین نخواهد داشت.

مسئله سوم این است که آمریکا در دوران بایدن از مسائل خاورمیانه فاصله گرفته و این فاصله به زیان واشنگتن تمام شد تا جایی که پادشاه عربستان پاسخ تلفن بایدن را نداد و حاضر نشد تولید نفت خود را افزایش دهد تا کمبود نفت در بازار جهانی که پس از حمله روسیه به اوکراین به وجود آمده را جبران کند.

به طور کلی نمی‌توان موضوعاتی مانند مانورهایی که ابعاد نظامی دارد را به شوخی گرفت. البته رخ دادن جنگ به‌دوراز انتظار است اما آمادگی در برابر آن لازم است.

به نظر شما چرا جوزب بورل معتقد است «گذشت زمان» دو طرف را از توافق برجام دور می‌کند؟
علی‌رغم اینکه ایران به حل برجام نیازمند است، اما گذشت زمان باعث تغییر در رویکرد و خواسته‌هایش نمی‌شود. مسئله سپاه جزو خطوط قرمز ایران شده است و می‌تواند سایر مخالفان توافق در داخل کشور را قانع و همراه کند. طرف آمریکایی نیز به توافق برجام احتیاج دارد اما در انتخابات درون‌حزبی برای کنگره آمریکا تیم تاکنون ترامپ دست برتر را داشته است. توقف 2ماهه مذاکرات میل و رغبت طرف آمریکایی برای توافق را کاهش داده است.

جنگ اوکراین نیز یک سایه شوم بر توافق برجام انداخته است. با توجه به گرایش و خوشبینی که ایران به روسیه دارد احیای برجام را دشوار می کند.

سفر امیر قطر به آلمان و قرارداد فروش نفت و تبادلات نظامی مایه تأسف است. زیرا این قرارداد می‌توانست بین ایران و طرف آلمانی انعقاد شود. قطر برای فروش گاز به آلمان از منابع مشترکش با ایران استفاده می‌کند. این موقعیت را ما به دلیل ملاحظات روسیه و تحریم که بسته بودن راه‌های انتقال پول را دارد از دست داده ایم.

شماعضویت فنلاند و سوئد در ناتو با مخالفت ترکیه و کرواسی آیا ارتباطی با احیای برجام دارد؟
ارتباطی ندارد. مسئله عضویت سوئد و فنلاند یک مسئله داخلی ناتو است. گفتنی است که ترکیه و کرواسی نمی‌توانند خیلی مخالفت کنند زیرا این دو کشور از اعضای ضعیف ائتلاف ناتو هستند. اما طبق اساسنامه ناتو همه اعضا برای پیوستن یک کشور باید رأی مثبت بدهند. عضویت فنلاند و سوئد در ناتو ممکن است عواقب خوبی برای این ائتلاف نظامی نداشته باشد، روسیه قطعاً دست به اقدامات تلافی جویانه خواهد زد همان‌طور که در اولین گام صادرات گاز به فنلاند را قطع کرد. نکته مهم این است که دو کشور در دهانه دریای بالتیک قرارگرفته‌اند و دریای بالتیک یک دریاچه حیاتی برای مسکو است. اگر از دریای بالتیک با چشم غیرمسلح نگاه کنید کشور دانمارک پیداست بنابراین این دریا اهمیت ویژه‌ای برای روسیه دارد.

اگر عضویت فنلاند قطعی شود،آیا تنش در اروپا بالا می‌گیرد و این تنش به احیای برجام آسیب می‌زند یا خیر؟
در آن مرحله بله و این شرایط خطرناکی است. شوروی در جنگ جهانی دوم فنلاند را که 3 میلیون جمعیت داشت با کشتار وسیعی به تصرف خود درآورد. بنابراین خصومتی بین این دو کشور از گذشته وجود دارد. سوئد هم از نفوذ قابل‌توجهی در اروپا برخوردار است. به نظر من غربی‌ها در قبال روسیه تندروی می‌کنند و رفتارشان باعث ادامه جنگ اوکراین می‌شود. امروز جهان در آستانه یک بحران غذایی و انرژی به دلیل حمله روسیه به اوکراین قرارگرفته است.