خدمت سربازی در سپاه؛ مانع ورود ایرانیان به آمریکا

روزنو :زمانی که اسمش را صدا زدند به سوی میز رفت تا با مامور صحبت کند. پس از آنکه طغرایی اسم و پاره‌ای دیگر از اطلاعات را تأیید کرد، مامور به سراغ اصل مطلب رفت: سربازی‌ات را کجا گذراندی؟

پایگاه اینترسپت در گزارشی نوشت که ماموران مرزی آمریکا با بازجویی از ایرانی‌تبارها درباره خدمت نظام وظیفه‌شان، تاکنون از ورود ده‌ها تن به ایالات متحده جلوگیری کرده‌اند.

 مو طغرایی، یک مهندس امور فاضلاب است که اکتبر سال گذشته برای دیدار با همسر و فرزندانش که در کانادا اقامت دارند، به مدت چند هفته به این کشور سفر کرده بود. وی قصد داشت برای کار به ایالت ویسکانسین واقع در آمریکا بازگردد.

مسافرانی که قصد سفر به آمریکا از طریق فرودگاه کالگری را دارند، باید پیش از پرواز برای کنترل شدن گذرنامه‌هایشان از یک ایستگاه اداره گمرک و محافظت مرکزی آمریکا عبور کنند. طغرایی ۵۳ ساله که یک شهروند کانادایی با اصالت ایرانی است بارها بدون بروز مشکل این روند را پشت سر گذاشته بود.

طغرایی در کنار عده‌ دیگری از مسافران که قرار بود از آن‌ها بازرسی ثانویه انجام بگیرد، در اتاق بازجویی نشسته بود. وی تصور می‌کرد که این اتفاق احتمالا به دلیل نقص کامپیوتری به افتاده و یا این‌که عده‌ای به صورت تصادفی برای پرسیدن سئوالات بیشتر انتخاب شده باشند.

طغرایی زمانی که اسمش را صدا زدند به سوی میز رفت تا با مامور صحبت کند. پس از آنکه طغرایی اسم و پاره‌ای دیگر از اطلاعات را تأیید کرد، مامور به سراغ اصل مطلب رفت: سربازی‌ات را کجا گذراندی؟

طغرایی در گفت‌وگو با اینترسپت گفت: تا پیش از این، هیچ‌گاه به هنگام از مرز گذشتن از من چنین سوالی پرسیده نشده بود. وقتی این سوال را از من پرسیدند متوجه شدم که یک جای کار ایراد جدی دارد.

طغرایی مانند دیگر جوانان ایرانی پیش از مهاجرت به کانادا می‌بایست خدمت سربازی دوساله خود را در ایران بگذراند. وی سربازی‌ خود را در حدود ۲۰ سالگی در سپاه پاسداران گذرانده بود. وی در سپاه یک کار دفتری داشت و اسناد مربوط به مدیریت آب را ترجمه می‌کرد. حال یک مامور آمریکایی از وی درخصوص کار چند دهه گذشته‌اش سوال می‌پرسید.

طغرایی ادامه داد: زمانی که از من پرسیدند در کدام بخش از ارتش خدمتم را گذرانده‌ام به آن‌ها گفتم که در سپاه بوده‌ام.

دولت ترامپ در سال ۲۰۱۹ در پی تلاش‌ها برای افزایش فشار علیه ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک سازمان تروریستی اعلام کرد. احتمالا همین موضوع علت بازجویی ناگهانی از طغرایی بوده است.

گروه دیگری از ماموران اداره گمرک آمریکا وی را برای دریافت جزئیات بیشتر تحت فشار گذاشتند. آن‌ها از وی پرسیندند که چه لباس یونیفورمی می‌پوشیده، با چه کسانی کار می‌کرده و تحت چه آموزش‌هایی قرار گرفته است. طغرایی بیان کرد که با صداقت به همه این سوالات پاسخ داده و گفته که کارش ترجمه اسناد بوده و یونیفورم نمی‌پوشیده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در سپاه از اسلحه استفاده می‌کرده؟ گفت که در روزهای ابتدایی خدمت تنها برای آموزش‌های پایه‌ای سلاح به دست گرفته است.

طغرایی در این‌باره گفت: وی حتی از من پرسید که اسم رئیسم در ایران چه بوده و دفترم در کجا واقع شده بود. من به آن‌ها گفتم که این چیزها را به یاد نمی‌آورم. این اتفاقات مربوط به چند دهه پیش هستند. من جزئیات را فراموش کرده‌ام.

ماموران از این جواب‌ها به ستوه آمدند و کمی بعد رفتار آن‌ها خصمانه شد. طغرایی در نهایت به پروازش نرسید.

وی عنوان کرد: من فقط دوره خدمتم را گذرانده بودم و انتخابی در این زمینه نداشتم. به آن‌ها گفتم که بارها به آمریکا سفر کرده‌ام و تا به حال مشکلی نداشته بودم. حالا ۵۳ سالم شده است؛ ناگهانی چه مشکلی پیش آمده است؟

چهار ساعت پس از آنکه بازرسی‌های ثانویه از طغرایی انجام شد، یک مأمور به طغرایی اطلاع داد که حق ورود به ایالات متحده را ندارد. بر روی روادید موقت او مهر "باطل شد" زده شده بود. این در حالی است که تنها هفت ماه از تایید شدن همان روادید می‌گذشت. طغرایی اطلاعات بیشتری دریافت نکرد و از وی خواسته شد که آنجا را ترک کند.

سفر کوتاه طغرایی به کانادا برای دیدن خانواده‌اش با ممنوعیت ورودش به آمریکا همراه شده بود. وی نمی‌دانست برای رئیسش در مدیسون درباره این‌که که چرا به کارش بازنمی‌گردد چه توضیحی ارائه دهد. وی حتی نمی‌دانست که با آپارتمان، خودرو و دیگر اموالش در آمریکا چه باید بکند. طغرایی هیچ وقت در دوران عمرش با مشکلات قانونی مواجه نشده بود، اکنون در میانسالی به او گفته شده بود که ورودش به آمریکا از طریق مرزهای بین‌المللی بیش از حد خطرناک است.

طغرایی تنها یکی از ایرانی‌های دوتابعیتی است که از زمانی که ترامپ سپاه پاسداران را در لیست سازمان‌های تروریستی قرار داد مورد بازجویی و بازداشت قرار گرفته و از ورود به آمریکا، مکزیک و انگلیس منع شده‌ بودند. بیش از ۲۴ تن از کسانی که خدمت سربازی‌شان را در سپاه پاسداران گذرانده‌اند تجربیات مشابه‌شان با آقای طغرایی را با پایگاه اینترسپت در میان گذاشته‌اند. این مردان اکثرا ایرانیر- کانادایی هستند اما برخی از آن‌ها نیز زاده‌ی استرالیا و یا اتحادیه اروپا بوده‌اند.

زندگی طغرایی و دیگر کسانی که تحت تاثیر این سیاست قرار گرفته‌اند، گروگان سیاست‌های بومی آمریکا و روابط خصمانه آمریکا است.