جنجال سخنان یک استاندار؛ چرا برخی مردم را تهدید به اخراج از کشور می‌کنند؟

روزنو :ماجرا از این قرار است که استاندار فارس و رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شیراز اخیرا در سخنانی خطاب به پزشکان گفته بود "دوران منحصر‌به‌فردبودن پزشکان سر آمده است، پزشکانی که تهدید به مهاجرت می‌کنند، می‌توانند بروند و ما آن‌ها را بدرقه خواهیم کرد.

قبلا یک کارشناس صداوسیما گفته بود هر کسی مثل من فکر نمی‌کند، جمع کند و از ایران برود. اخیرا نیز یک نماینده مجلس گفته کسانی که به دنبال آلات موسیقی هستند از ایران بروند و حالا یک استاندار گفته پزشکانی که می‌خواهند مهاجرت کنند از ایران بروند و او نیز بدرقه‌ِشان خواهد کرد. یعنی مسئولان به‌جای در پیش گرفتن سیاست جذب حداکثری و دفع حداقلی، تصمیم به تقسیم مردم به خودی و غیرخودی گرفته و سعی بر اخراج شهروندان از کشور را دارند؛ معلوم نیست با این روشی که مقامات در پیش گرفته‌اند در نهایت قرار است چه کسانی در ایران بمانند...

 ماجرا از این قرار است که استاندار فارس و رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی شیراز اخیرا در سخنانی خطاب به پزشکان گفته بود "دوران منحصر‌به‌فردبودن پزشکان سر آمده است، پزشکانی که تهدید به مهاجرت می‌کنند، می‌توانند بروند و ما آن‌ها را بدرقه خواهیم کرد." حالا گرچه استاندار فارس ادعا کرده که سخنانش تحریف شده و آن را ناشی از فضاسازی رسانه‌ای دانسته، اما این نوع ادبیات و روش برخورد با مسائل مختلف جامعه و منتقدان که مشابه آن نیز بار‌ها از سوی چهره‌های طیف اصولگرا مطرح شده بود، با انتقاد گسترده جامعه پزشکی مواجه شده است.

علی نوبخت، رئیس پیشین کمیسیون بهداشت مجلس درنامه‌ای به رییس کل سازمان نظام پزشکی ضمن انتقاد شدید از اظهارات استاندار فارس، خواستار تشکیل جلسه فوری دراین باره شد.

نوبخت در این نامه نوشته است: اظهار نظر ناشیانه و اهانت‌آمیز یک مقام سیاسی در مورد مهاجرت جامعه خدوم پزشکی ایران در تداوم اتهام دروغ فرار مالیاتی پزشکان و نادیده انگاشته شدن درخواست رسمی مسئولان چهار رکن اصلی پزشکی کشور از جمله جنابعالی در مورد افزایش ظرفیت پزشکی و بی تفاوتی مسئولان ذیربط در مورد گرانی سرسام آور وسایل مصرفی و سرمایه‌ای تشخیصی و درمانی و همچنین کمبود و گرانی دارو‌ها که بیماران عزیز را کلافه کرده وبه زیر خط فقر میکشاند و افزایش اجاره بهای مطب‌ها و حق بیمه‌ها و ثابت و پایین ماندن دستمزد پزشکان در چند ماه اخیر که اتفاقا گرانی افسارگسیخته‌ای را در زمینه‌های مختلف شاهدیم همگی اوضاع نابسامانی را رقم زده است که بیش از هر زمان دیگر ورود فعال سازمان نظام پزشکی به عنوان حافظ حرمت اطبا و بیماران عزیز را ضروری مینماید.

اجازه ما دست شما نیست!

بسیاری از پزشکان دیگری نیز به اظهارات استاندار فارس واکنش نشان داده و خواستار عذرخواهی وی شده اند.

به نوشته شفاآنلاین، در این میان پزشکانی همچون محمود تارا- دکترای انفورماتیک پزشکی- بر این عقیده‌اند که نباید اکثریت را فدای اقلیت کرد. او می‌گوید: «به نظرم همیشه در هر شغلی درصدی از افراد قابل دفاع نیستند، اما نباید‌تر و خشک را با هم سوزاند. این روز‌ها پزشکان با وجود معیشت سخت امتحان خود را پس دادند و اولویت آن‌ها خدمت به مردم بوده است. این در حالی است که طی سال‌های اخیر مسوولان و سیاستگذاران به پزشکان بی‌مهری و ظلم کردند.»

برخی پزشکان هم بر این باورند که نباید فردی که از جنس پزشکان است، این‌گونه ضدجامعه پزشکی صحبت کند. آن‌ها می‌گویند اگر زیرمیزی و رشوه‌ای در شغل پزشکی وجود داشته باشد در تمامی مشاغل وجود دارد، بنابراین ریشه چنین موضوعی را باید در بوروکراسی اداری ایران بررسی کرد. در هر صورت به عقیده اکثریت پزشکان، سخنانی که پزشکان را از ماندن و خدمت به مردم مایوس می‌کند، بسیار نگران‌کننده است و دود آن به چشم مردم می‌رود و اگر مسوولان نسبت به جان مردم متعهد‌اند، باید از بیان حرف‌های ضدپزشکی پرهیز کنند.

برخی مسوولان نسبت به جان مردم تعهد ندارند!

بهروز برومند- متخصص بیماری‌های داخلی و فوق‌تخصص بیماری‌های کلیه- با بیان اینکه استانداری که این‌گونه سخن گفته، گویا نسبت به جان مردم تعهد ندارد می‌گوید: دکتر محمدهادی ایمانیه از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ به مدت ۱۲ سال رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز بود و در این همه سال، دستاورد چندانی نداشت و هیچ پیشرفت علمی در دانشکده پزشکی شیراز ایجاد نکرد. پیشرف دانشکده پزشکی شیراز مدیون کسانی است که در دنیا شناخته شده‌اند، ولی تابع دانشگاه نبودند. درخصوص اظهارنظر اخیر ایشان نیز باید بگوییم به نظر می‌رسد تجربه سیاسی مورد نظر برای استاندارشدن را ندارد. با توجه به کارنامه وی در مقام ریاست یک مرکز بزرگ آموزش پزشکی به نظر می‌رسد بود و نبود ایشان در جامعه پزشکی هیچ تفاوتی ندارد، ولی بی‌تردید اگر افرادی همانند دکتر ملک حسینی- پدر پیوند کبد- از ایران مهاجرت کنند، آسیب بسیار جدی به مملکت و ملت وارد می‌شود.

پدر نفرولوژی نوین ایران افزود: استاندار فارس به جای اینکه شرایط را به گونه‌ای فراهم کند تا پزشکان حاذق به ماندن علاقه‌مند شوند، در تریبون رسمی به پزشکان می‌گوید هر کی می‌خواهد برود، به سلامت؛ این رفتار نشان‌دهنده عدم تعهد او نسبت به سلامت مردم و بیماران است. حال سوال اینجاست به راستی اگر پزشکانی همچون دکتر ملک حسینی از ایران مهاجرت کنند، چه کسی پیوند‌های سخت و پیچیده را انجام می‌دهد؟ اگر مسوولی ذره‌ای به ایران علاقه‌مند باشد، به گونه‌ای رفتار می‌کند که پزشکان، پرستاران و دیگر افراد جامعه به ماندن و خدمت به مردم علاقه‌مند شوند، نه اینکه در تریبون رسمی بگوید هر که می‌خواهد برود. چراکه این مردم‌اند که خسارت مهاجرت پزشکان زبده را با جان‌شان می‌پردازند، نه مسوولان. اگر پزشکان متخصص و جراحان به هر دلیلی از کشور مهاجرت کنند، مردم مجبور هستند برای درمان‌های ساده هم راهی خارج شوند.

به ما نگویید از کشور بروید یا نروید!

ایرج خسرونیا- رییس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران- نیز در این‌باره گفت: جامعه پزشکی از این سخنان زیاد شنیده است. مساله خیلی مهمی نیست؛ از قضا چندی پیش نیز نتایج مطالعات مردمی نشان داد پزشکان همچنان یکی از مورد اعتمادترین افراد در بین مردم به حساب می‌آیند. حال در این بین برخی، چون به دلایلی نتوانستنه‌اند محبوبیت مردمی و مقبولیت علمی در حرفه پزشکی به دست آورند، ناراحت به نظر می‌رسند. اگر چه استاندار فارس که چنین سخنی را بیان کرده پزشک است، اما این سخنان چیزی به منزلت و جایگاهش اضافه نمی‌کند. افراد بسیاری درخصوص جامعه پزشکی صحبت‌های نادرست می‌کنند، حتی رییس‌جمهور سابق نیز در مجلس چنین سخنانی را بیان کرد. برخی از وکلای مجلس هم بر ضد جامعه پزشکی صحبت می‌کنند. متاسفانه همین سخنان باعث افزایش مهاجرت و دلسردی در پزشکان شده است. این در حالی است که چنین ضربه‌هایی مستقیما به مردم وارد می‌شود. پس تنها مردم هستند که چوب حرف‌های نابخردانه مسوولان را می‌خورند.

وی افزود: بنده به مسوولان توصیه می‌کنم، اگر قرار است در میان جمعی سخنی را بیان کنند حتما آن حرف‌ها را مقداری در مغز و دهان‌شان تکرار کنند، چراکه بیان چنین سخنانی برای همه هزینه دارد. ممکن است بیان چنین سخنانی برای فردی که دارای مسوولیت است، هزینه نداشته باشد، ولی بعد از ترک مسوولیت نگاه مردم به آن‌ها فرق خواهد کرد. البته تاکنون تجربه ثابت کرده که وقتی مسوولان ترک کار می‌کنند، گفته‌ها و نظرات‌شان هم تغییر می‌کند. مسوولان وقتی پشت میز هستند یک حرف می‌زنند و وقتی از پشت میز بیرون می‌آیند، حرف دیگری می‌زنند!

خسرونیا اظهار کرد:‌ ای کاش مسوولان به جای اینکه از پزشکان برای خدمت به مردم دعوت کنند، آن‌ها را به کشور‌های دیگر فراری ندهند. این در حالی است که اجازه مهاجرت یک پزشک در دست وزیر، استاندار و رییس‌جمهور نیست که به ما بگویند از کشور بروید یا بمانید! پزشکان بخش قابل اعتمادی از جامعه هستند و شهروندان به تخصص آن‌ها نیاز دارند و تمایل دارند با وجود بی‌مهری‌ها در ایران بمانند و با تمام توان به مردم عزیزمان خدمت کنند. در حال حاضر حدود ۵۰ درصد پزشکان اگر به سختی کار نکنند، ممکن است بعد از دو ماه به نان شب محتاج شوند. این روز‌ها بخشی از پزشکان صورت خود را با سیلی سرخ نگه می‌دارند. این در حالی است که متاسفانه برخی مسوولان قدر پزشکان حاذق ایران را نمی‌دانند. در هر صورت به نظرم مسوولانی که گوش شنوا دارند حتما تذکرات لازم را به استاندار مذکور بدهند.

تبعات سخنان استاندار فارس

محمدمهدی قیامت معاون اسبق نظام پزشکی تهران نیز با اشاره به اینکه تبعات سخنان استاندار فارس به چشم مردم می‌رود، گفت: به نظرم برخی مسوولان انگار دوست ندارند، پزشکان حاذق در ایران وجود داشته باشند، چون وقتی برخی مسوولان کنار پزشکان قرار می‌گیرند، احساس خوبی ندارند. آقای ایمانیه کمتر در تخصص پزشکی خود فعالیت کرده و به همین دلیل به نظرم در مورد حرفه پزشکی باید با احترام نظر دهند. به نظرم مسوولان سخنانی بیان می‌کنند که بعد از آن پشیمان می‌شوند. به همین دلیل چنین سخنانی را نباید جدی گرفت. چه‌بسا امثال ایشان از مهاجرت پزشکان خوشحال هم می‌شوند، چراکه دوباره اعزام بیمار به خارج از کشور شروع می‌شود و تعدادی هم پزشک سهمیه‌ای وارد چرخه جامعه پزشکی می‌شوند. در نتیجه دود این قضیه به چشم مردم می‌رود. پزشکان به قدری به مردم و شغلشان تعهد دارند که به حرف استاندار فارس و امثال ایشان گوش ندهند. با این حال گوش پزشکان از این حرف‌ها پر است!

اما محمود تارا دکترای انفورماتیک پزشکی و استادیار دانشگاه معتقد است گفته‌های استاندار فارس مختص به گروه کوچکی از پزشکان بوده است. او گفت: طرح چنین سخنانی در زمانی که پزشکان دچار بی‌مهری هستند، تبعات بسیار سنگینی دارد. امروزه پزشکان زیرمیزی بگیر انگشت‌شمار هستند و نباید همگان را با یک چوب زد، بنابراین بیان چنین سخنانی با واقعیتی که مردم مشاهده می‌کنند، سازگاری ندارد. روزنامه جهان صنعت

سید موید علویان، رئیس نظام پزشکی تهران نیز به اظهارات استاندار فارس واکنش نشان داد و در نامه‌ای خطاب به ایمانیه نوشته است: ما پزشکان و جامعه پزشکی در حال ارایه خدمات در بدترین شرایط هستیم. انتظار درک آن را از طرف حاکمین داریم. با توجه به شناختی که از حضرتعالی دارم امیدوار به تصحیح این بیانات دارم. باید به نظام سلامت وزارتخانه در حل مشکلات موجود کمک کرد. اینجانب منتقد بسیاری از اوضاع هستم، ولی ایستاده ایم در برابر مشکلات. با سیلی صورت خود را سرخ می‌کنیم. چهره خود را خندان می‌کنیم تا همکاران از غم دل ما با خبر نشوند و ناامید نشوند. برادر عزیز اگر حرف شما ناامیدی ایجاد کند باید چکار کنید تا موجب رحمت الهی شوید. گفته شد آنچه بر من واجب بود. خدا به همه خدمت گزاران این مردم توان بیشتری عطا کند.

زمینه مهاجرت را فراهم نکنید

گرچه برخی انتقادها نسبت به عملکرد برخی پزشکان نیز بجاست اما به نظر می‌رسد اینگونه اظهارات و برخوردها از سوی مسئولان نه تنها کمکی به حل مسائل مردم و آسیب‌های جامعه نخواهد کرد، بلکه بر مشکلات کشور و فرار نخبگان نیز افروده خواهد شد. وقتی نخبگان کشور احساس کنند که شرایط ماندن در کشور برای‌شان سخت است و فضای امنی از لحاظ شغلی و معیشتی برای آنها وجود ندارد، در اولین فرصت تصمیم به مهاجرت و ترک کشور خواهند گرفت.

اخیرا نیز در جلسه هیات دولت، معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور گزارشی از وضعیت ایران درخصوص مهاجرت‌های بین‌المللی براساس شاخص‌های جهانی را به هیات وزیران ارایه داد.

براساس گزارش ارایه شده؛ جمعیت ایرانیان مهاجر در جهان طبق آمار به دست آمده در سال ۲۰۲۰ ، ۱/۹ میلیون نفر می باشد که این عدد ۲/۲۹ درصد از کل جمعیت ایران را شامل می شود.

معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور در گزارش خود وضعیت میل به مهاجرت در ایران را براساس شاخص جهانی گالوپ مورد بررسی قرار داده است. براساس رتبه بندی کشورها در شاخص های سه گانه جریان بالقوه مهاجرت گالوپ، ایران در بین ۱۵۰ کشور جهان، در رتبه ۸۷ قرار گرفته است. همچنین در رده‌بندی ۱۱۶ کشور جهان از منظر سهم دانشجویان خروجی از کل جمعیت دانشجویان داخل کشور در سال ۲۰۱۹، ایران در جایگاه ۹۹ ام قرار دارد.