راز افزایش میلیونر‌های ایرانی در دوران تحریم و کرونا/ آنها چگونه صاحب ثروت می‌شوند؟

روز نو :ایران با داشتن دستکم ۲۵۰ هزار میلیونر و سه جایگاه ارتقای رتبه و قرارگیری در جایگاه چهاردهم در سطح جهان، بیشترین میزان رشد افراد ثروتمند در جهان را ثبت کرده است. با این وجود، در شرایط تحریم‌های فلج کننده امریکا علیه اقتصاد ایران و شیوع گسترده ویروس کرونا و مرگ و میر بر اثر آن بسیاری از ایرانیان می‌پرسند چگونه آن کشور توانسته این همه میلیونر داشته باشد. اکثر میلیونر‌های ایرانی نه تولیدکننده هستند نه کارآفرین.

ایران علیرغم تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا در آن کشور یکی از بزرگترین افزایش تعداد افراد ثروتمند جهان را شاهد بوده است.

 سایت تحلیلی "میدل ایست آی" در گزارشی با اشاره به اینکه آخرین گزارش ثروت جهانی شرکت مشاوره اقتصادی "کاپ جمینی" نشان می‌دهد که ایران با داشتن دستکم ۲۵۰ هزار میلیونر و سه جایگاه ارتقای رتبه و قرارگیری در جایگاه چهاردهم در سطح جهان، بیشترین میزان رشد افراد ثروتمند در جهان را ثبت کرده است، می‌افزاید:"براساس این گزارش، ایران اکنون میلیونر‌های بیشتری نسبت به اسپانیا، روسیه، برزیل و عربستان رقیب منطقه‌ای خود دارد.

با این وجود، در شرایط تحریم‌های فلج کننده امریکا علیه اقتصاد ایران و شیوع گسترده ویروس کرونا و مرگ و میر بر اثر آن بسیاری از ایرانیان می‌پرسند چگونه آن کشور توانسته این همه میلیونر داشته باشد. میلیونر شدن در جامعه‌ای سرمایه‌داری کاملا عادی است اما در کشوری که شعار ضدسرمایه‌داری سر می‌دهد و آن را بخشی از آرمان‌های انقلابی خود می‌داند قدری عجیب به نظر می‌رسد و برای جامعه غیرقابل قبول نیست. این موضوع کاملا متفاوت از میلیونرشدن افراد در دهکده فناوری یا سیلیکون، ولی در جامعه سرمایه‌داری امریکاست.

این سایت می‌افزاید: زمانی که انقلاب ۱۹۷۹ میلادی در ایران رخ داد و جمهوری اسلامی ایران تاسیس شد، تصوری عمومی وجود داشت مبنی بر آن که دوران سرمایه‌داران به پایان رسیده و یک نظام تازه مبتنی بر توزیع عادلانه ثروت تاسیس خواهد شد. با این وجود، رتبه‌بندی جهانی نشان می‌دهد که ایران شاهد رشد جمعیت ۲۱.۶ درصدی بوده و ثروت میلیونر‌های آن کشور در سال ۲۰۲۰ میلادی علیرغم مبارزه با تحریم امریکا رشدی ۲۴.۳ درصدی داشته است. نکته جالب آنکه براساس گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران از بیش از ۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۱.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ و ۱.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش یافته است.

براساس گزارش بانک جهانی، صادرات کالا و خدمات ایران نیز از ۱۱۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ به ۹۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ و به کم‌تر از ۲۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش یافته است. در نتیجه، اکثر میلیونر‌های ایرانی نه تولیدکننده هستند نه کارآفرین. آنان حتی در جذب سرمایه نیز عملکرد خوبی ندارند. در نتیجه، میلیونر‌های ایرانی نه از طریق درآمد خارجی یا درآمد تولیدی بلکه از طریق پولی که از جیب افراد غیرثروتمند به دست می‌آورند ثروتمند شده‌اند.

همچنین، تزریق سرمایه دولت ایران به بازار بورس نیز میلیونر‌ها را ثروتمندتر ساخته است. بیت کوین و بازار ارز‌های رمزنگاری‌شده به ثروتمندشدن میلیونر‌های ایرانی که مزارع استخراج ارز دیجیتالی را در دست دارند کمک کرده است.

آرین از استخراج‌کنندگان بیت‌کوین در تهران می‌گوید افرادی را می‌شناسد که ارز دیجیتال در مقیاس صنعتی استخراج کرده و پول زیادی به دست آورده‌اند تا زمانی که خاموشی‌های گسترده و قطعی برق که ناشی از فعالیت مزارع استخراج ارز‌های رمزنگاری شده بود، رخ داد.

با توجه به برق ارزان و یارانه‌ای، ایران یکی از مقصد‌های مهم استخراج بیت‌کوین در جهان است و بیش از ۴.۶ درصد از قدرت محاسباتی جهانی مورد استفاده برای استخراج بیت‌کوین را طبق گزارش دانشگاه کمبریج به خود اختصاص داده است.

گزارش اتاق بازرگانی نشان می‌دهد که حدود ۱۲ میلیون ایرانی یا ۱۵ درصد جمعیت ایران بر روی ارز‌های رمزنگاری شده سرمایه‌گذاری کرده‌اند. پیش‌تر نیز گزارش‌هایی مبنی بر نقش صدا و سیما در استخراج بیت‌کوین منتشر شده بود که تکذیب شد.